Jan Tomasz Gross
Zostań fanem autora:

Jan Tomasz Gross

Autor, 76 lat 41 czytelników
4.1 /10
36 ocen z 8 książek,
przez 25 kanapowiczów
Urodzony 1 sierpnia 1947 roku w Polsce (Warszawa)
W roku 1965 rozpoczął naukę na Uniwersytecie Warszawskim. Aresztowany za udział w wydarzeniach marcowych w 1968 roku, po zwolnieniu, wraz z rodzicami, wyjechał z Polski. Studia kontynuował w Stanach Zjednoczonych. W 1975 uzyskał doktorat na uniwersytecie Yale i tam w następnych latach wykładał. Pracował także na Emory University w Atlancie oraz na New York University. Obecnie jest profesorem uniwersytetu w Princeton. Był stypendystą fundacji Guggenheima, Rockefellera oraz Fullbrighta. Współzakładał emigracyjny kwartalnik poświecony historii - "Aneks". Jego prace, pisane w języku polskim i angielskim, tłumaczone były na francuski, niemiecki, rosyjski, hebrajski, rumuński i ukraiński. Najważniejsze z nich to monografie: Polish Society Under German Occupation - Generalgouvernement, 1939-1944 (1979) i Revolution from Abroad: Soviet Conquest of Poland's Western Ukraine and Western Belorussia (1988). Wraz z Ireną Grudzińską-Gross wydał zbiory dokumentów War Through Children's Eyes (1981) i W czterdziestym nas matko na Sibir zesłali... (1984). Ta ostatnia pozycja, pierwszy raz wydana w Londynie, zyskała sobie status kultowej i była kilkakrotnie wydawana w obiegu nielegalnym w Polsce, m.in. przez "Solidarność" w Warszawie oraz wydawnictwo Profil we Wrocławiu. Pierwszy raz oficjalnie opublikowano ją w kraju w 1990 roku. W roku 2000 wydana została jego najgłośniejsza książka - Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, która wywołała najżywszą od lat, publicystyczną i naukową dyskusję o historii. Sąsiadów nominowano do nagrody literackiej Nike. Wcześniej po polsku ukazały się jeszcze: w roku 1998 Upiorna dekada, 1939-1948. Trzy eseje o stereotypach na temat Żydów, Polaków, Niemców i komunistów oraz Studium zniewolenia. (Wybory październikowe, 22 X 1939) w roku 1999.
W 1996 roku Jan Tomasz Gross został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi.

Książki

Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie
4 wydania
Strach. Antysemityzm w Polsce tuż po wojnie
Jan Tomasz Gross
6.3/10

Książka, której angielskie wydanie wywołało burzę polemik i komentarzy! Jan Tomasz Gross znów dotyka bolesnej tematyki antysemityzmu. Odkrycia, których dokonał, pisząc o sprawie zamordowanych przez po...

Złote żniwa. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach zagłady Żydów
2 wydania
Złote żniwa. Rzecz o tym, co się działo na obrzeżach zagłady Żydów
Jan Tomasz Gross
5.3/10

Rzecz o tym, co działo się na obrzeżach Zagłady Żydów Wstrząsająca historia ludzkiej chciwości. Grupa polskich chłopów, a przed nimi stos ludzkich kości - porażające zdjęcie, które stało się preteks...

Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka
3 wydania
Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka
Jan Tomasz Gross
3.8/10

Tragedia tysiąca sześciuset Żydów z Jedwabnego zamordowanych 10 lipca 1941 roku przez swoich sąsiadów, choć znalazła epilog w łomżyńskim sądzie w maju 1949 roku, nie weszła do historiografii drugiej ...

...bardzo dawno temu, mniej więcej w zeszły piątek
...bardzo dawno temu, mniej więcej w zeszły piątek
Jan Tomasz Gross, Aleksandra Pawlicka
3/10

Wywiad rzeka z jednym z najbardziej kontrowersyjnych współczesnych historyków i socjologów. Jan Tomasz Gross wzbudza często silne negatywne emocje, wykazuje bowiem, że Polacy w czasie drugiej wojny św...

Opowieści kresowe 1939–1941. Żydzi i Sowieci
Opowieści kresowe 1939–1941. Żydzi i Sowieci
Jan Tomasz Gross
4.5/10

Pierwsza publikacja z cyklu "Opowieści kresowe 1939–1941". "Jak wyglądały losy ludności żydowskiej na tak zwanych Kresach pod sowiecką okupacją 1939–1941 – a w szczególności jak to, co się działo w rz...

Rok 1989. Koniec społeczeństwa nieobywatelskiego
Rok 1989. Koniec społeczeństwa nieobywatelskiego
Stephen Kotkin, Jan Tomasz Gross
1/10

Dwadzieścia lat temu doszło do „Jesieni Ludów”... Jak to się stało, że nagle „demoludy” runęły według zasady domina? Na podstawie trzech różnych rodzajów rewolucji – w Polsce, NRD i Rumunii, gdzie pol...

Sąsiedzi i inni
Sąsiedzi i inni
Jan Tomasz Gross
1/10

Z wielką radością oddaję w ręce Czytelników pełen zbiór moich prac, zarówno książek, jak i artykułów, poświęconych tematyce stosunków polsko-żydowskich. Zacząłem pisać na ten temat trzydzieści lat tem...

Wybory 22 X 1939
Wybory 22 X 1939
Jan Tomasz Gross
8/10
Seria: Opowieści Kresowe 1939-1941

[…] wybory z 1939 roku były ogromnie ważnym doświadczeniem historycznym, transformującym świadomość i samopoczucie ludności zamieszkującej Kresy. Na ich wyniki rząd radziecki powoływał się przyłączaj...

Hanna Szumańska-Grossowa. Wiersze i inne fragmenty
Hanna Szumańska-Grossowa. Wiersze i inne fragmenty
Jan Tomasz Gross

Moje najwcześniejsze wspomnienie z domu Grossów to pokój Jasia i grupa koleżków (w tym Adam Michnik) planujących gazetkę ścienną. I śmiechy-chichy kto ma zostać redaktorem naczelnym. Następna scena, ...

Upiorna dekada
3 wydania
Upiorna dekada
Jan Tomasz Gross

Trzy eseje na temat wzajemnych relacji między Żydami, Polakami, Niemcami i komunistami w latach 1939-1948.

W czterdziestym nas Matko na Sibir zesłali
W czterdziestym nas Matko na Sibir zesłali
Jan Tomasz Gross, Irena Grudzińska-Gross

Nowe wydanie książki, która - po jej publikacji w drugim obiegu - stała się pozycją kultową. Wiktor: „10 lutego zamkniento nas w towarowym wagnie gdzie z nami było 38 osób. Jechaliśmy bardzo długo wod...

Wokół "Sąsiadów" : polemiki i wyjaśnienia
Wokół "Sąsiadów" : polemiki i wyjaśnienia
Jan Tomasz Gross
Seria: Sąsiedzi

Książka jest zbiorem tekstów odpowiadających na zarzuty pod adresem `Sąsiadów`. Polemiki i wyjaśnienia wątpliwości nadają chwilami tekstowi ton agresywny, konieczny jednak w dyskusji kwestii żydowskic...

Cytaty

umknęła dotychczasowej historiografii epoki: a mianowicie że Holokaust, Zagłada Żydów, dokonał się wśród społeczeństwa, przy świadkach z pokolenia naszych rodziców i dziadków, na oczach biorących w niej udział na różne sposoby «tłumów gawiedzi» (...) istniała wówczas właśnie w Polsce niepisana umowa społeczna, która pozwalała zawiesić normę «nie zabijaj» w odniesieniu do Żydów
Ze względu na specyficzny mechanizm procesu Zagłady, o którym była tu mowa, wielu ludzi mogło robić (albo raczej nie robić) różne rzeczy mające rzeczywiście odczuwalne skutki, tak że w efekcie o kilkaset tysięcy Żydów więcej przeżyłoby wojnę.
Zaczynamy powoli rozumieć, skąd się bierze często spotykana w żydowskiej pamięci tego okresu uwaga, że „miejscowi” – to mogli być Ukraińcy, Litwini albo Polacy – „byli gorsi od Niemców”, chociaż dobrze wiadomo, a Żydzi wiedzieli o tym jeszcze lepiej od innych, że Zagłada to dzieło nazistów rozniesione po Europie podczas wojny przez okupację niemiecką. Tę dziwną cechę żydowskiej pamięci można sobie tłumaczyć w ten sposób, że śmierć zadawana przez osoby znajome wywołuje szczególne cierpienie, w moralnym sensie tego słowa, ze względu na doświadczany akt zdrady, którego równocześnie pada się ofiarą.
Z przytoczonych relacji wynika, że mordowanie Żydów w czasie okupacji było sprawą publiczną, przedmiotem zainteresowania ogółu. Brali w nim udział zwykli członkowie lokalnej społeczności, a nie żadni „ludzie marginesu”, łatwo identyfikowalni i świetnie wszystkim znani w każdej małej miejscowości. Więcej nawet – zaangażowanie przedstawicieli miejscowych elit w opisanych zbrodniach i uczestnictwo zbiorowe miejscowej ludności nadawało mordom imprimatur grupowe, swoistą sankcję, „pozwalając na rozmycie odpowiedzialności” .

Komentarze

© 2007 - 2024 nakanapie.pl