Tadeusz Różewicz
Zostań fanem autora:
× 4

Tadeusz Różewicz

Autor, zmarł w 2014 (żył 92 lata) 194 czytelników
8.1 /10
116 ocen z 33 książek,
przez 93 kanapowiczów
Urodzony 9 października 1921 roku w Polsce (Radomsko)
Polski poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta, członek Wydziału VI Twórczości Artystycznej PAU; brat Janusza i Stanisława, ojciec Jana.

Rodzina Różewiczów przeprowadziła się do Radomska z Osjakowa (powiat wieluński) tuż po I wojnie światowej. Tadeusz Różewicz urodził się w dniu wizyty Józefa Piłsudskiego w Radomsku jako drugi z trzech synów (starszy Janusz, młodszy Stanisław). Ojciec Władysław był niższym urzędnikiem sądowym, matka Stefania Maria z Gelbardów zajmowała się domem. Różewicz zdawał do Liceum Pedagogicznego w Piotrkowie Trybunalskim, jednak oblał egzamin z powodu śpiewu. W trakcie starań o przyjęcie do Liceum Leśnego w Żyrowicach lub szkoły Marynarki Handlowej w Gdyni wybuchła wojna. Rodzina przechodziła wtedy problemy finansowe. Od 1939 Tadeusz zaczął pracować jako goniec i magazynier w Kreishauptmannschafcie w Radomsku, potem jako pracownik magistracki w kwaterunku prowadził ewidencję komornego. Następnie został uczniem stolarskim w Fabryce Mebli Giętych "Thonet". W 1944 powstały "Echa leśne" uważane za właściwy debiut literacki Różewicza. Tomik składał się z wierszy, fraszek, humoresek, wywiadów, prozy poetyckiej utrzymanej w duchu patriotycznym. Także w tym tekście ujawnia się zamiłowanie młodego Różewicza do dzieł . Jest to dziełko pisane w duchu przystającym do poezji tamtego czasu (Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy), pojawia się bowiem bolesna wątpliwość – istnienie bohaterstwa w wojnie, w zabijaniu człowieka przez człowieka dla wyższej sprawy. To moralne spaczenie budzi obawy w sporze o wyzwoloną Polskę. Szersze deklaracje i skrajne postanowienia znaleźć można w tekstach powojennych, w ekspresjonistycznym debiucie powojennym czy w "Do piachu". Młody Różewicz, jeszcze wtedy nieocalony, wyrażał w "Echach leśnych" jeszcze klasyczny model świata – usilnej wiary w odbudowę i zwycięstwo kultury polskiej oraz życia. W 1945 Tadeusz Różewicz ujawnił się w Komisji Likwidacyjnej. Trzy lata później został odznaczony Medalem Wojska Polskiego, a w 1974 londyńskim Krzyżem Armii Krajowej. W 1945 Różewicz mieszkał w Częstochowie, współtworząc inteligencję w tym mieście. Juliana Przybosia poznał w redakcji czołowego pisma literackiego "Odrodzenie". Zainteresowany młodym poetą Przyboś czym prędzej ściągnął go do Krakowa. Tam Tadeusz zdał maturę i został studentem historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak studiów nie ukończył. Wszedł do grupy młodej Neoawangardy Krakowskiej. Przyjaźnił się z takimi osobistościami jak Tadeusz Kantor, Jerzy Nowosielski, Kazimierz Mikulski, Andrzej Wróblewski, Andrzej Wajda. Różewicz interesujący się sztuką współczesną, znajduje sobie nowatorskie miejsce także w postmodernizmie. Począwszy od "Kartoteki" Różewicz kompiluje pomysły, układa i rozrzuca teksty. Powstaje rewolucyjny wynalazek Różewicza – "śmietnik". Najbardziej znanym tego typu tekstem jest "Przygotowanie wieczoru autorskiego". Różewicz sięga też do pop-artu, co stanowi bardzo obszerny nurt przejawiający się w "śmietnikach". Odważne zerwanie środków estetycznych, wyjałowienie języka, zniszczenie kontekstów poetycznych wierszy Różewicza było prawdopodobnie inspirowane także szkicem Gombrowicza – "Przeciw poetom". W awangardzie i skrajnym stylu Różewicz (styl Różewiczowski) poszedł tak daleko, że nieoczekiwanie wystąpił przeciwko niemu Julian Przyboś. "Oda do turpistów" wymierzona przeciw uczniom – Różewiczowi, Białoszewskiemu, Grochowiakowi w 1962 była sprzeciwem wobec rzekomego używania przez tych poetów środków brzydoty, antysztuki bez sensu i dla szkody sztuki. Umiłowanie środków niszczycielskich zainspirowało Grochowiaka, który uczynił turpizm swoją drogą estetyczną. W 1967 Przyboś zaatakował Różewicza i zorganizował nagonkę przeciw niemu. Od 1968 Różewicz mieszka we Wrocławiu. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 2008, po wydaniu tomiku "Nauka chodzenia", Różewicz otrzymał Europejską Nagrodę Literacką w Strasburgu, następnie jako pierwszy został uhonorowany "Silesiusem" – wrocławską nagrodą poetycką literatury środkowoeuropejskiej i wschodniej. Pojawiły się również tomy "Druga strona medalu" i głośno omawiane w prasie "Kup kota w worku". 8 października zmarł syn Różewicza Jan, zaś miesiąc później jego brat, Stanisław. Różewicz posiada swoją ulicę w Pogórzu i Kieźlinach. Różewicz tworzył już przed wojną. Juwenilia publikował między innymi w czasopismach Pod znakiem Marii i Czerwone Tarcze. W 1944 roku wydał, wraz z bratem Januszem, Echa Leśne, a dwa lata później zbiór satyrycznej prozy i poezji pt. W łyżce wody. Jednak za jego debiut uznaje się dopiero tom Niepokój (1947). W 1991 Różewiczowi nadano tytuł Honorowego Obywatela Miasta Radomska, został laureatem Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta "za twórczość całego życia" w roku 1999. W 2000 dostał nagrodę Nike za tomik Matka odchodzi. W połowie lat 70. i na początku lat 80. Tadeusz Różewicz był poważnym kandydatem do nagrody Nobla, jednak nagrodę w tamtym czasie otrzymał Czesław Miłosz. Jeden z najczęściej tłumaczonych polskich autorów, jego książki przełożono na 49 języków. Poezja Różewicza wyraża tragizm osamotnionej jednostki, zagubionej w powojennym świecie zdominowanym przez widmo masowej śmierci, okrucieństwa, obojętności i cywilizacyjnego uniformizmu. Jest to twórczość osoby okaleczonej i porażonej okrucieństwem wojny. Bohater jego wierszy jest osobowością zagrożoną dezintegracją i powszechnym chaosem. W wierszach Przepaść i Koncert życzeń pisze o prostych uczuciach, o podstawowych wartościach: życzliwości, dobroci, przywiązaniu do miejsca urodzenia. Od strony formalnej poezja Różewicza jest kontynuacją tradycji awangardy. W jego dorobku przeważają wiersze wolne i wiersze zdaniowe, których budowę Tadeusz Drewnowski określa jako kubistyczną – każda strofa jest osobnym klockiem odrębnym zarówno znaczeniowo jak i kompozycyjnie. Dramat stworzony przez Różewicza to całkowicie odrębna koncepcja teatru. Można tutaj dopatrywać się wpływów awangardy paryskiej (Samuel Beckett, Eugène Ionesco), jednak teatr ten jest autobiograficzny i posiada silne wpływy tradycji polskiej. Teatr Różewicza jest teatrem realistycznym, fragmentarycznym, poetyckim i teatrem absurdu. Jego wizja partyzantki (Do piachu) wywołała protesty kombatantów.

Książki

Kartoteka
7 wydań
Kartoteka
Tadeusz Różewicz
7.0/10

Głównym elementem artystycznym, będącym scenicznym wyrazem dezintegracji osobowości, jest w tym dramacie konstrukcja bohatera i symboliczna przestrzeń sceniczna. Bohater ?człowiek bez imienia, a zaraz...

Kartoteka. Kartoteka rozrzucona
4 wydania
Kartoteka. Kartoteka rozrzucona
Tadeusz Różewicz
8.4/10

Kartoteka (1960), która należy dziś do ścisłego kanonu europejskiego dramatu współczesnego, pozostaje nadal utworem żywym, zaskakującym, pulsującym znaczeniami, otwartym na nowe odczytania. Autorską p...

Matka odchodzi
3 wydania
Matka odchodzi
Tadeusz Różewicz
9.4/10

Przejmujące wiersze i wspomnienia z dzieciństwa poety.

Poezja naszego wieku
Poezja naszego wieku
Jan Lechoń, Julian Tuwim, Ks. Jan Twardowski, Bolesław Leśmian ...
8.3/10

Antologia wierszy publikowanych po 1918 roku - wybór i oprac. Witold Kaliński. Poeci, których utwory znalazły się w antologii: Bolesław Leśmian, Leopold Staff, Kazimiera Iłłakowiczówna, Julian Tuwim,...

Wiersze
Wiersze
Tadeusz Różewicz
9.2/10

Po schodach wierszy. Antologia
Po schodach wierszy. Antologia
Ks. Jan Twardowski, Danuta Wawiłow, Edward Stachura, Wisława Szymborska ...
5.7/10

Wybór i opracowanie - Grzegorz Leszczyński. Zawiera wiersze m.in następujących autorów: A. Kamieńska, A. Bursa, D. Wawiłow, J. Kulmowa, E. Lipska, M. Białoszewski, T. Kubiak, Cz. Miłosz, E. Stachura, ...

Godziny dzieciństwa
Godziny dzieciństwa
Henryk Sienkiewicz, Maria Konopnicka, Stefan Żeromski, Jan Parandowski ...
8.5/10

1. Narcyza Żmichowska: Czy to powieść? 2. Eliza Orzeszkowa: Daj kwiatek 3. Henryk Sienkiewicz: Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela 4. Bolesław Prus: Grzechy dzieciństwa 5. Maria Konopnicka: Mój zeg...

Nożyk profesora
Nożyk profesora
Tadeusz Różewicz
10/10

Poetycki tomik Tadeusza Różewicza.

Poezja polska od średniowiecza do współczesności. Antologia
Poezja polska od średniowiecza do współczesności. Antologia
Jan Kochanowski, Jan Lechoń, Cyprian Kamil Norwid, Julian Tuwim ...
8/10

"Antologia Poezja polska" to jednotomowe kompendium tekstów poetyckich omawianych w liceach ogólnokształcących, technikach i szkołach zawodowych. Zawiera utwory objęte programem szkolnym, ułożone w po...

Wybór poezji
Wybór poezji
Tadeusz Różewicz
9/10

Biografię Tadeusza Różewicza można opowiedzieć na dwa sposoby: albo w trybie bezosobowej, encyklopedycznej informacji, albo przyjmując założenie, że mamy do czynienia z kreacją, która stanowi pewien w...

Wycieczka do muzeum
2 wydania
Wycieczka do muzeum
Tadeusz Różewicz
9/10

Opowiadania wybrane z całego okresu twórczości Tadeusza Różewicza, składające się na opis często gorzkich i trudnych zależności oraz stosunków międzyludzkich. Autor bez sentymentalizmu, z pozorną osc...

Wyjście
Wyjście
Tadeusz Różewicz
9/10

W skład nowego tomu Tadeusza Różewicza wchodzą zarówno wiersze znane już z prasy jak i zupełnie nowe. W części 'Wyjście' zamieszczone są utwory refleksyjne. W tej książce, bardziej niż w poprzednich R...

Złota księga wierszy polskich
2 wydania
Złota księga wierszy polskich
Jan Kochanowski, Jan Lechoń, Cyprian Kamil Norwid, Julian Tuwim ...
8.5/10

Antologia obejmująca polską poezję od anonimowych tekstów średniowiecznych do wierszy pokolenia Marcina Świetlickiego. Wybór zawiera około czterystu utworów ponad stu autorów zestawionych w porządku ...

Baczyński i inni. Strofy wojenne
Baczyński i inni. Strofy wojenne
Jan Lechoń, Artur Międzyrzecki, Julian Tuwim, Ks. Jan Twardowski ...
7/10

Powstanie Warszawskie było wyrazem ducha, przede wszystkim pokolenia, które nie pamiętało pierwszej wojny światowej; młodzieży wychowanej w Polsce wolnej, w kulcie umiłowania Ojczyzny i pielęgnowania ...

Braterstwo poezji. Korespondencja, wiersze i inne dialogi 1947–2013
Braterstwo poezji. Korespondencja, wiersze i inne dialogi 1947–2013
Czesław Miłosz, Tadeusz Różewicz
1/10

Pięćdziesiąt lat korespondencji Czesława Miłosza i Tadeusza Różewicza. Czesław Miłosz i Tadeusz Różewicz. Nie ma polskiej literatury bez tych dwóch poetów. Różni w patrzeniu na świat i w stylu, w ja...

Do piachu
Do piachu
Tadeusz Różewicz
10/10

"Do piachu" to sztuka, w której Różewicz której znane mu z autopsji partyzanckie życie. Bez patriotycznego upojenia, za to nie kryjąc jego przemilczanych, mrocznych stron. Tekst powstawał 17 lat (1955...

Kup kota w worku (work in progress)
Kup kota w worku (work in progress)
Tadeusz Różewicz
8/10

„Różewicz nigdy nie był optymistą, jego czarne widzenie świata datuje się już od pierwszego tomu wierszy. Ale też nigdy nie stracił specyficznego, nieco zjadliwego poczucia humoru, czasem bliskiego wy...

Muzyka płynąca z wierszy
Muzyka płynąca z wierszy
Jan Brzechwa, Jan Kochanowski, Jan Lechoń, Artur Międzyrzecki ...
10/10

Muzyka w poezji polskiej – rekomendacja "Fudacja Muzyka jest dla wszystkich" poleca Nauczycielom muzyki i nie tylko, wydaną ostatnio przez Stowarzyszenie Nauczycieli Muzyki Antologię polskich wierszy...

Na powierzchni poematu i w środku
2 wydania
Na powierzchni poematu i w środku
Tadeusz Różewicz
7/10

Wybór poezji Tadeusza Różewicza w dwóch wersjach językowych : polskiej i rosyjskiej. Wyboru dokonali Tadeusz Różewicz oraz Jan Stolarczyk.

Nauka chodzenia / Gehen lernen
Nauka chodzenia / Gehen lernen
Tadeusz Różewicz
8/10

Autorski wybór Tadeusza Różewicza z 20 rysunkami Eugeniusza Geta-Stankiewicza. Polsko-niemiecka edycja z przekładami Karla Dedeciusa, Bernharda Hartmanna i Andrzeja Słomianowskigo. W tomie znalazły si...

O ty, piękno konia
O ty, piękno konia
Witold Zechenter, Adam Mickiewicz, Tadeusz Różewicz, Ernest Bryll ...
10/10

Koń w poezji i rysunku. O ty! Piękno konia, w którym grają jak włókna traw lotnych żył sploty, albo ty, gwiazdo wyrzeźbiona w gotyk, albo ty, barwo w czas burzy. Czymże jesteś, czy grzechem, czy Bog...

Opowiadania
2 wydania
Opowiadania
Tadeusz Różewicz
10/10
Seria: Biblioteka Klasyki

Wydanie luksusowe.

Opowiadania wybrane
Opowiadania wybrane
Tadeusz Różewicz
10/10

Ostatnia wolność
Ostatnia wolność
Tadeusz Różewicz
8/10

Ostatnia wolność zawiera ostatnie utwory zmarłego w kwietniu 2014 roku poety, niepublikowane dotąd w książkach, które miały znaleźć się w kolejnym zbiorze poety.

POEZJE WYBRANE SELECTED POEMS
3 wydania
POEZJE WYBRANE SELECTED POEMS
Tadeusz Różewicz
10/10

Poezja Utwory zebrane
Poezja Utwory zebrane
Tadeusz Różewicz
8/10

Komplet wydany w 85. rocznice urodzin Autora. T. I "Niepokój", wiersze z lat 1945-1946. T. II "Poemat otwarty", wiersze z lat 1955-1957. T. III "Złowiony" poemat prozą. T. IV "Zawsze fragment" 1998. U...

Poezje zebrane
Poezje zebrane
Tadeusz Różewicz
8/10

zawiera tomiki: Niepokój,Czerwona rękawiczka, Uśmiechy, Pięć poematów, Czas,który idzie, Wiersze i obrazy, Równina, Srebrny kłos,Poemat otwarty, Formy, Rozmowa z księciem, Zielona róża, Głos Anonima, ...

Projekt mężczyzna
Projekt mężczyzna
Grażyna Plebanek, Łukasz Orbitowski, Marta Podgórnik, Hanna Bakuła ...
5/10

Antologia opowiadań w wyborze Justyny Sobolewskiej i Agnieszki Wolny Hamkało. Zadając autorom temat „mężczyzna” i szukając "męskich" opowiadań twórcy antologii liczyli nie na efekt satyryczny, ale...

Przerwany egzamin
Przerwany egzamin
Tadeusz Różewicz
7/10

Zbiór opowiadań: -Trucizna, -Spowiedź, -Owoc Żywota, -Morze, -Nowa Szkoła Filozoficzna, -Tolerancja, -W najpiękniejszym mieście świata, - Przerwany egzamin.

Próba rekonstrukcji
Próba rekonstrukcji
Tadeusz Różewicz
8/10

Wybór opowiadań.

Cytaty

Byłem przecież i we mnie było dużo różnych rzeczy. A teraz nic tu nie ma.
A jak wyjdzie śmiesznie? Ludzie się pośmieją i koniec. Wielkość nie boi się śmieszności.

Komentarze

© 2007 - 2024 nakanapie.pl