Bezsenność Jutki

„Bezsenność Jutki” - Dorota Cembrzyńska Rogala. Ilustracje Joanna Rusinek.

Wzruszająca literatura faktu z serii „Wojny dorosłych – historie dzieci” wydana z okazji 70. rocznicy przeprowadzenia „szpery” w getcie łódzkim. To opowieść o ciężkim życiu dzieci w drugim co do wielkości getcie na okupowanych przez III Rzeszę ziemiach polskich.

"Bezsenność Jutki" to jedna z książek wchodzących w skład cyklu Wojny dorosłych - historie dzieci. Autorce udało się przedstawić bardzo trudny wojenny temat w taki sposób, aby był zrozumiały dla dzieci, a jednocześnie nie tak straszny, jak był w rzeczywistości. Maluchy mają jeszcze czas na drastyczne szczegóły.

Jutka mieszka z ciocią Esterą i dziadkiem Dawidem w łódzkim getcie. Dziewczynka nie wie, gdzie podziali się jej rodzice. Wie tylko, że wyjechali i długo nie wracają. Zastanawia się nad tym, jak zmieniło się jej życie i dlaczego te zmiany w ogóle nastąpiły. Niejasne sprawy związane z zamknięciem za murami getta, niemieckimi żołnierzami i coraz większymi ograniczeniami stara się tłumaczyć jej dziadek Dawid. Mężczyzna jest mądry i doświadczony. Cierpliwie odpowiada na niezliczone pytania wnuczki i uczy ją, jak przetrwać w getcie. Jutka ma również kolegów i koleżanki w swoim wieku, z którymi czasami wędruje tam, gdzie jej nie wolno. Oni również tłumaczą jej różne sytuacje, o których dziewczynka, chroniona przez dziadka, nie ma pojęcia.

Świat Jutki składa się z drobiazgów i mieszanki przeróżnych emocji. Niby normalna sprawa, można w ten sposób określić życie każdego dziecka. Jednak wojenna codzienność zaburzyła dzieciństwo wielu maluchów, w tym również Jutki. Dziewczynka obserwuje wszystko, co dzieje się wokół niej i próbuje zrozumieć, na miarę swoich możliwości. W jej otoczeniu pojawia się pewnego dnia bardzo intelige...

Mała Jutka jest dziewczynką żydowskiego pochodzenia. Wychowuje się z dziadkiem Dawidem Cwancygierem i ciotką Esterą, nie wie kiedy jej rodzice wrócą, bo pewnego dnia "zniknęli". Jutka wraz z z kolegą ryżym Czesiem i Joskiem oraz koleżankami Janą i Chają muszą zrozumieć otaczający ich świat i zaistniałą sytuację. Jaką? Otóż grupa małych przyjaciół znajduje się obecnie w żydowskim gett-cie. Jutka, która wraz z dziadkiem nie śpi w nocy, wsłuchuje się w opowieści dziadka i ciotki Esterki. Opiekunowie opowiadają jej bajki ale także pouczające mity greckie. Dziewczynka dzięki tym opowieściom dziadka uczy się rozumieć świat, a dzięki nowemu przyjacielowi - gawronowi, którego nazywa Wawelski uczy się między innymi funkcjonowania w społeczeństwie.
Jednak życie w gett-cie nie należy do bezpiecznych. Rodziny cierpią głód w dodatku żyją w strachu w związku z niepewnością jutra. Koledzy Jutki odznaczają się dużą siłą w walce o zdobycie pożywienia dla siebie ale też dla swoich rodzin. A przy tym wszyscy chcą żyć normalnie. Normalnie się uczyć i bawić w normalne dziecięce gry. Jak potoczą się losy Jutki i jej znajomych? I jak rozwinie się przyjaźń dziewczynki z Basią - koleżanką, właścicielką małego kotka, która mieszka po tej przeciwnej stronie getta? O tym wszystkim należy dowiedzieć się z lektury tej niewielkich rozmiarów książki.

Książkę czyta się szybko - z racji tego iż jest to głównie opowieść kierowana dla dzieci, nie jest ona długa i jest napisana łatwym językiem....