Dina Rubina včera i segodnâ

Dina Rubina nie jest znana polskiemu czytelnikowi. Pisarka, która zadebiutowała w wieku 16 lat na łamach czasopisma Junost, mając 25 lat została członkiem Związku Pisarzy. W poszukiwaniu nowej duchowej i twórczej przestrzeni, Rubina przeniosła się w połowie lat 80. z Taszkientu do Moskwy. W moskiewskim okresie twórczości dojrzewała decyzja o emigracji. Emigracja pisarki nie miała charakteru dysydenckiego, choć i tak z uwagi na nieprzynależność do komsomołu czy partii, należy określić autorkę jako „myślącą inaczej”. W przypadku Rubiny oznaczało to żądzę wolności i niezgodę na dogmaty i kanony socrealizmu. Dina Rubina „kiedyś”, sprzed emigracji (z lat 70. i 80.) i „dzisiaj” (od roku 1990) – to niemal dwie różne pisarki. Sama Rubina uważa emigrację za przewrót w jej życiu i świadomości. Twórczość Diny Rubinej stanowi rodzaj soczewki, w której skupiają się rozmaite literackie poszukiwania prozy XX wieku. Należy mieć nadzieję, że unaoczni ona czytelnikom specyfikę rosyjsko-żydowskiego fenomenu, który stał się ważnym wątkiem kulturowym i toposem w jednoczącej się Europie.