Rok polski

Oddajemy na Państwa ręce reprint dzieła znanego etnografa i krajoznawcy – Zygmunta Glogera. Tym razem jest to opowieść o ludowych obyczajach i wierzeniach. Rok polski w życiu, tradycyi i pieśni to fascynująca opowieść o ludowym obyczaju przełomu wieków. Prezentowane przez nas wydanie pochodzi z ok. 1900 roku (wpis cenzury 29 lutego 1900r.) i dokumentuje nie tylko ówczesne, ale i dawniejsze obrzędy. Gloger, zamiłowany w historii i kulturze słowiańskiej, zebrał fragmenty pieśni, kolęd, modlitw, urywki pism i dzieł zawierających opisy świąt, obrządków i zabobonów. We wstępie pisze „Z dniem każdym stary świat schodzi do grobu. Co żyło i uświęcone było przez liczne wieki, idzie z wolna w zapomnienie, bo dzień dzisiejszy ma przede wszystkiem twardą pracę na dłoni namulonej, rachubę w głowie i na sercu, troskę o chleb. Tradycye w walce z kosmopolityzmem opadają na dno społeczeństwa, ku jego podstawom, tuląc się u ogniska nizkich dworków i strzech wieśniaczych”. Już w tym czasie Gloger zauważył potrzebę ocalenia rdzennie polskiego obyczaju od zatracenia. Co by powiedział żyjąc sto lat później, w naszych czasach? Tym ważniejszą książką jest Rok polski... Wiele z opisywanych tu obyczajów zanikło, część istnieje w szczątkowej postaci. Książka ta z pewnością rozjaśni pojęcie czytelnika o tym, dlaczego malujemy pisanki, a oświadczyć się trzeba było w święto Matki Boskiej Gromnicznej i dlaczego w ogóle Polacy szczególną czcią otaczali Matkę Boską. Nie jest to jednak, drogi czytelniku, dzieło religijne. Należy pamiętać, że w owym czasie lud polski, pozbawiony własnego państwa, scalony był dzięki wspólnej wierze, a obrządek katolicki był ściśle wymieszany z pogańskimi wierzeniami. To wszystko tłumaczy nam autor przytaczając dziesiątki tekstów i własnych zapisków. Jest to z pewnością bardzo cenna lektura.