Monografia dotyczy szeroko rozumianej współzależności kultury polskiej i rosyjskiej. Za cel pracy przyjęto próbę zidentyfikowania i zanalizowania tekstów paraliterackich odnoszących się do wizerunku Rosji oraz Rosjan, jaki funkcjonował wśród Polaków w okresie od upadku powstania styczniowego do odzyskania przez Polskę niepodległości. Za podstawowy materiał badawczy posłużyła literatura wspomnieniowa z omawianego przedziału czasowego, m.in. wspomnienia zesłańców po powstaniu styczniowym, pamiętniki i dzienniki osób zesłanych do Rosji pod koniec XIX oraz po rewolucji 1905-1907 roku, a także osób, które przebywały w tym okresie za wschodnią granicą dobrowolnie (naukowcy, uczestnicy wypraw badawczych itp.), dzieła autorstwa uczestników I wojny światowej lub innych osób, które w tym okresie miały styczność z Rosjanami, oraz literatura wspomnieniowa autorstwa osób mieszkających na terenie Królestwa Polskiego.