Wojna Burów z Zulusami 1837-1840. Epizod z dziejów Zululandu i Natalu w XIX wieku

Spis map 7
Wstęp 9
Rozdział 1 Narodziny i rozwój Państwa Zulusów, 1814–1837 19
Geneza państwowości ludów Nguni w KwaZulu-Natalu . . . . . . . . . . . . . . . 19
Narodziny i rozwój państwa Zulusów, 1814?–1828 . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Dingane i ugruntowanie państwa, 1828–1837 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
Rozdział 2 Trekburowie i Wielki Trek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Pogranicze Kolonii Przylądkowej. Trekburowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Geneza Wielkiego Treku i bezpośrednie powody emigracji 54
Początki migracji 58
Trek na rozdrożu: Natal czy High Veld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
Rozdział 3 Geneza konfliktu, 1835–1838 69
Sytuacja w Natalu w przededniu przybycia voortrekkerów, 1835–1837 70
Przybycie voortrekkerów. Geneza wybuchu konfliktu 78
Pierwszy cios w wojnie: zabójstwo Pieta Retiefa i jego towarzyszy 90
Rozdział 4 Amabutho vs. komando 94
AmaButho 95
Komando 109
Plany wojny 123
Rozdział 5 Początek wojny, luty – maj 1838 127
Dolina zniszczenia. Zuluski atak na obozowiska voortrekkerów, 16–17.02.1838 130
Sojusz voortrekkerów z Port Natalem, marzec 1838 roku 138
Działania zbrojne na przełomie marca i kwietnia 1838 roku 142
Bitwa pod eThaleni, 10 kwietnia 1838 146
Bitwa nad Tugelą (pod Ndondakusuka), 17 kwietnia 1838 158
Złupienie i zniszczenie Port Natalu, 24 kwietnia – 4 maja 1838 . . . . . . . . . . .164
Rozdział 6 Okres równowagi i poszukiwania rozwiązań, maj-listopad 1838 168
Sytuacja Burów i Port Natalu 169
Dingane zwycięski i co dalej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175
Bitwa pod Veglaer, 12–15 sierpnia 1838 roku 179
Skutki Veglaer. Śmierć Gerta Maritza i sytuacja w okresie sierpień-listopad 1838 . .187
Nowy czynnik. Brytyjska okupacja Port Natalu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190
Rozdział 7 Czas przełomu?! 195
Blood River/Ncome – oPathekloof, grudzień 1838 – styczeń 1839 195
Przybycie A.W.J. Pretoriusa 196 Przygotowania do ofensywy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199
Początek kampanii, 2–15 grudnia 1838 203
Blood River/Ncome, 16 grudnia 1838 212
Zajęcie uMgungundhlovu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .221
Bitwa w oPathekloof, 27 grudnia 1838 roku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223
Powrót ekspedycji 229 I co dalej? 231
Rozdział 8 Interludium, styczeń – wrzesień 1839 233
Alternatywy Dingane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234
Decyzje voortrekkerów 238
Brytyjskie zaangażowanie 241
Na drodze do pokoju z Dingane 244
Niestabilny pokój czy zawieszenie broni 248
Wojna Zulusów z AmaSwazi 254
Rozdział 9 Klęska Dingane, wrzesień 1839 – luty 1840 258
Zerwanie Liny. Bunt M’Pande . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259
Voortrekkerzy i M’Pande 261
Wycofanie się Brytyjczyków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267
Działania Dingane wrzesień-grudzień 1839 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .271
Umocnienie sojuszu voortrekkerów i M’Pande. Decyzja o wspólnym ataku . . . .275
„Krowie komando”, 13–31 stycznia 1840 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279
Bitwa pod Maqongqo, 30 stycznia 1840 285
Upadek i śmierć Dingane, intronizacja M’Pande i koniec konfliktu 289
Epilog 297
Republika Natalii 298
M’Pande i odbudowa państwa Zulusów 305
Upadek Republiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .310
I co było dalej? Krótki zarys dziejów do roku 1906 317
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334
Indeks osobowy 348
Indeks rzeczowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .454
Przypisy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362