Bez ograniczeń. Jak rządzi nami mózg. recenzja

Wywiad-rzeka, w którym niedawno zmarły wybitny uczony w lekki sposób popularyzuje najnowszą wiedzę na temat funkcjonowania naszego mózgu – najbardziej skomplikowanego organu we wszechświecie. Dowiadujemy się o wielu ważnych i przydatnych faktach z zakresu neurobiologii, ale też biologii, chemii, medycyny czy psychologii – erudycja profesora Vetulaniego jest porażająca. A wszystkie jego sądy oparte są na poważnych pracach naukowych; w tych niewielu dziedzinach, o których mówi się w książce a o których co nieco wiem, nie przyłapałem profesora na nierzetelności czy fałszu. Wygląda zatem na to, że wszystko to, co mówi Vetulani jest solidnie udokumentowane, nawet jeśli książka siłą rzeczy nie podaje źródeł.

I tak dowiadujemy się na przykład, dlaczego kobiety mówią dużo więcej od mężczyzn (statystyczna kobieta wypowiada około 20 tysięcy słów na dobę, statystyczny mężczyzna około 6 tysięcy). Że głodowanie czy poszczenie zwiększa nasze szanse na długowieczność. Że: „Wszystko wskazuje na to, że nie moralność jest konsekwencją religii, a religia konsekwencją moralności, którą zresztą odziedziczyliśmy po naszych małpich przodkach.” Oraz że homoseksualizm istnieje też wśród zwierząt: „Weźmy takie barany – 14 procent z nich to geje!” I że poobiednia drzemka ma bardzo pozytywne efekty zdrowotne. Że seks opóźnia starzenie i przedłuża życie. Że oprócz inteligencji rozumowej (mierzonej testami IQ) mamy też inteligencję emocjonalną, której rola w rozwoju człowieka jest dużo ważniejsza. Że najlepszy sposób na cieszenie się życiem w starszym wieku to: „aktywność fizyczna, społeczna i intelektualna, umiarkowanie w jedzeniu oraz dużo czerwonego wina.” (zwłaszcza to ostatnie do mnie przemawia...). I tak dalej, i tym podobnie...

Książka mimo pozornej lekkości, niesie sobą ważny przekaz: przedstawia filozofię życiową, która jest mi bliska: jesteśmy częścią natury, wspaniałym wytworem ewolucji, zatem winniśmy żyć zgodnie z naturą, a nasze umieranie jest czymś normalnym, bo robimy miejsce dla przyszłych, lepszych genetycznie pokoleń.

Dlatego warto tę książkę uważnie czytać i poważnie się zadumać nad sądami Vetulaniego.