Kat z Płaszowa recenzja

Niestety po latach sięgania po literaturę wojenną, a w szczególności tę nawiązującą do wątków obozowych i realiów życia w gettach, przyszedł czas, że nie umiem się w te historie wgryźć. Ma poczucie, że nie na miejscu jest mi czytać o tamtejszych wydarzeniach, gdzie obecnie historia zatacza koło nad Ukrainą. Zapewnie wielu powie, że to odrębne elementy historycznej układanki, jakie tworzą spójny obraz wojny i niewinnych ofiar, zatem nie można patrzeć na jedno przez pryzmat drugiego, a jednak... nie potrafię obecnie odnaleźć się w tego typu książkach.

Max Czornyj natomiast raczy mnie już drugą tego typu opowieścią i po "Bestii z Buchenwaldu" przyszedł czas na "Kata z Płaszowa". Autor stawia sobie za cel przybliżenie motywów ówczesnych zbrodniarzy, jak i pokazanie mrożących krew w żyłach wydarzeń ich oczami. To na pewno sprawia, iż te prawdopodobne historie doprawione bazową dokumentacją, zeznaniami świadków z tamtych czasów, są niezwykle realne, a jednocześnie wysuwają świeżość w tym gatunku z racji dominujących przede wszystkim w większości reportaży relacji ocalałych. U Czornyja jest inaczej, tutaj głos ma oprawca. Amon Goth był odpowiedzialnym za likwidacje gett żydowskich, jak i pełnił funkcję komendanta obozu koncentracyjnego w Płaszowie. Wierny sługa Rzeszy, zaślepiony ideałami, za nic mający życie drugiego człowieka, traktując psy lepiej od niewinnego dziecka. Relacja widziana oczami Kata z Płaszowa mrozi krew w żyłach, napawa lękiem i niedowierzaniem, a czytelnik wierząc, iż wysuniemy wnioski z tego typu opowieści, gorzko przełyka ślinę patrząc na to, co dzieje się za naszymi granicami.

Max Czornyj kolejny raz otwiera puszkę Pandory i ukazuje skrajne oblicze ludzi pozbawionych jakiegokolwiek kręgosłupa moralnego. Autor odchodzi od typowego reportażu na poczet beletrystyki i prawdopodobnej rekonstrukcji wydarzeń za pomocą słowa pisanego, sprawiając, iż historia dla co oporniejszych będzie bardziej strawna. Niestety książka nie trafiła w moim przypadku na przychylny okres tego typu literatury. Może kiedyś popatrzę na nią nieco łaskawszym okiem.