Dzienniki gwiazdowe recenzja

Książka naszego mistrza to już klasyka SF. Opisuje przygody galaktyczne Ijona Tichego, przedstawionego przez profesora Tarantogę następująco: „Słynny gwiazdokrążca, kapitan dalekiej żeglugi galaktycznej, łowca meteorów i komet, niestrudzony badacz i odkrywca osiemdziesięciu tysięcy trzech globów, doktor h.c. uniwersytetów Obojga Niedźwiedzic, (…) kawaler orderów mlecznych i mgławicowych…” i tak dalej, i tym podobne, jednym słowem człowiek niezmiernie zasłużony.

Prezentuje w tej książce Lem paletę swoich umiejętności, pełen humoru, inwencji językowej i przypowieści w stylu przygód Guliwera z wyraźnymi aluzjami do ówczesnej rzeczywistości komunistycznej, ale cenzura nie miała za bardzo do czego się przyczepić. Z drugiej strony mamy fajne drwiny z kościoła oraz całkiem głębokie rozważania filozoficzne.

Bardzo lubię podróż jedenastą, która zaczyna się od tajemniczego telegramu: KARKULOWSIAŁ ZWARTUSIAŁ RATUWSIANKU BOŻYWSIO a kończy optymistycznym zdaniem: „przywrócona mi została, nadszarpnięta przez malwersantów kosmicznych, wiara w przyrodzoną zacność mózgów elektronowych. Jak to jednak miło pomyśleć, że tylko człowiek może być draniem.”

Uśmiałem się nieźle, słuchając podróży trzynastej, gdy Ijon trafił na planetę Pintę z jej kultem wody i ryb, aluzje do komuny są aż nadto widoczne. Ubawiła mnie też podróż dwudziesta druga i opowieść ojca Lacymona (z pięknymi przykładami) o tym jak trudno chrystianizować ludy na nowo odkrytych planetach. Przerażająca lekko jest podróż dwudziesta czwarta, do planety Indiotów, pokazująca skutki oddania władzy w ręce komputera: tu profetycznie Lem przewidział rozwój sztucznej inteligencji.

Od pewnego momentu jednak audiobook zaczął mnie nieco nużyć mimo świetnej interpretacji Wojciecha Żołądkowicza, robi się z tego taki popis słowotwórstwa i wyobraźni Lema, ale tylko popis, trudno tym porwać czytelnika lub słuchacza. Poza tym zaczęły mnie opadać dziwne pytania: oto Tichy przylatuje na obcą planetę: co je, jak się porozumiewa z tubylcami, czym oddycha... Jednak 'Cyberiada' robiła lepsze wrażenie.

Mimo wszystko to wciąż świetna zabawa, ale dająca też sporo do myślenia.