Król recenzja

Opisując losy Jakuba Szapiro, gangstera i boksera, przedstawia Twardoch przedwojenny półświatek warszawski. Jego bohaterowie to typy odrażające prawdę mówiąc: jeden potrafi zarżnąć człowieka jak wieprza, a potem poćwiartować jakby oprawiał bydło, drugi lubi gwałcić 12-letnie dziewczynki, a inny z lubością katuje do nieprzytomności sprzedajne dziewczyny; prawdziwe to bestie w ludzkiej skórze. Z tym, że stosuje Twardoch typowy zabieg: poznając bliżej życie bandytów, nabieramy do nich sympatii, nawet nieco się z nimi identyfikujemy, ale to wciąż mordercy, pedofile, zbrodniarze. Prawdę mówiąc, ostatnio mam już dość gloryfikowania w literaturze czy filmie do gruntu złych ludzi, dla których przemoc fizyczna jest chlebem powszednim...

Przy okazji dostajemy całkiem nielukrowany obraz II Rzeczypospolitej, ze skrajnymi nierównościami majątkowymi, z wielką biedą, z krwawymi waśniami narodowościowymi, z przemocą na ulicach. W ogóle to strasznie dużo przemocy fizycznej w książce, konflikty i spory reguluje się pięścią, pałką, kastetem czy pistoletem. Leje się krew, pękają kości, wybija się zęby, łamie żebra, morduje, czasami tego zbyt wiele jest. Z drugiej strony myślę sobie, że to obrazek całkiem realistyczny, bo Twardoch znany jest z tego, że przed rozpoczęciem pisania robi szczegółowy research.

Przy okazji dostajemy też wstrząsający (i oparty na faktach) opis przemocy stosowanej przez państwo. Mowa obozie koncentracyjnym w Berezie Kartuskiej, prawdziwej karcie hańby II Rzeczypospolitej.

Kompozycyjnie rzecz cała jest majstersztykiem, panuje Twardoch nad fabułą kompletnie, podążałem za nim w niemym zachwycie nad sprawnością narracyjną, to dużej klasy remiecha. Tylko wątek z kaszalotem jakoś mi do książki nie pasował... Bardzo jestem ciekaw, jaki kryminał wyszedłby spod jego pióra. Z pewnością znakomity.

Osobne słowa należą się Maciejowi Stuhrowi czytającemu audiobook. To zupełnie olśniewająca interpretacja, nieco oszczędna, ale jakże poruszająca. W moim prywatnym rankingu młody Stuhr wyrasta na najlepszego lektora audiobooków.