Dwie samotności. Dialog mistrzów

Ta niewielka książeczka, którą czytamy dzięki inicjatywie aż dwu wydawnictw (Znak i Muza) – to taki brylancik dla miłośników literatury.

Jest to zapis owianej legendą rozmowy dwóch wielkich pisarzy iberoamerykańskich. Rozmowy, która odbyła się w Limie na początku ich znajomości oraz przyjaźni. Przyjaźni, która zresztą nie trwała zbyt długo. Raptem około dziewięciu lat. A zakończył ją - dosłownie! - cios zadany przez Mario Vargasa Llosę.

Jednak teraz, w 1967 roku, obserwujemy i przysłuchujemy się fascynującej rozmowie o literaturze, o magicznym świecie oraz takim myśleniu ludzi urodzonych na jednym, olbrzymim kontynencie. O tym, że istnieje coś odmiennego w naturze, doświadczaniu życia oraz reakcjach wobec jego nieuchronnych kolei coś, co odróżnia od reszty świata ludzi urodzonych w Ameryce Południowej, W sumie bez względu na to, w którym kraju tejże Ameryki mieszkają.

Tak wynika z zapisu tej rozmowy. Urocze jest, że w pewnym momencie, podczas dyskusji o pisarstwie Faulknera, którego obaj pisarze równie uwielbiają, są skłonni także jego zaliczyć do twórców południowo-amerykańskich, skoro wymyślił hrabstwo w stanie Missisipi, czyli całkiem niedaleko…

Ciekawy jest nastrój, jaki powstał wokół tej rozmowy, który też trwa mimo upływu czasu. Nawet po wielu latach, wśród ówczesnych słuchaczy, którzy teraz o tym opowiadają, czuć poruszenie, czuć jak wielkie emocje wzbudziło to spotkanie. Ciekawa jest ...

Po pierwsze sięgając po tę książkę należy mieć świadomość czasu. Bo choć, moim zdaniem twórczość Gabriela Garcii Marqueza jest ponadczasowa, to aby czerpać przyjemność z czytania "Dwóch samotności" potrzeba filtra, zrozumienia, że dialog ten miał miejsce ponad pół wieku temu. Po drugie, kiedy pominąć kwestie, które z wielu przyczyn są niezrozumiałe (choćby realia polityczne tamtych czasów), pozostaje radość i fascynacja rozwojem, jakby nie patrzeć, niesamowitej konwersacji. Po trzecie, punktem wyjścia dla tej pozycji musi być książka "Sto lat samotności", która sama w sobie dostarcza niebywałych przeżyć. "Dialog mistrzów" bo taki podtytuł ma książka, to nic innego jak próba okiełznania tego, co Marquez zaoferował czytelnikom w swojej twórczości. Jest dyskusją na temat genezy powstania "Stu lat samotności", ale przede wszystkim fantastyczną okazją do poznania pisarza, a w zasadzie pisarzy. "Dialog mistrzów", to adekwatne stwierdzenie, bo z każdym kolejnym zdaniem, ta książka pokazuje kunszt jakim posługuje się zarówno Gabriel Garcia Marquez jak i Mario Vargas Llosa.
.
Wiem, że zdania na temat "Dwóch samotności" są podzielone i w pełni to rozumiem, bo bardzo wiele nas różni od tych konkretnych pisarzy. Jednak mnie ta rozmowa urzekła, pokazała zupełnie inny poziom pisarskiego świata.

„Dwie samotności. Dialog mistrzów” – Gabriel Garcia Marquez, Mario Vargas Llosa

Książkę przeczytałam dzień po jej premierze, ale nie mogłam zabrać się do jej recenzji przez kilka dni. Mam ogromnie mieszane uczucia po jej lekturze. Spodziewałam się – no w sumie nie wiem do końca czego, ale na pewno czegoś innego.

Mario Vargas Llosa wchodzi w niej w rolę dziennikarza, zadającego pytania (ewentualnie niekiedy przedstawia swoje zdanie) Gabrielowi Garcia Marquezowi. Zadaje mu pytania o jego twórczość, literaturę latynoską. Ogromna ilość tematów kończy się na analizie „Stu lat samotności” oraz próbie przypisania jej fabuły prawdziwemu życiu Marqueza. Llos niczym spowiednik dotyka najtrudniejszych tematów, sam zaś Marquez jak sprawny dyplomata odpowiada na nie. Rozmawiają oni również o literaturze iberoamerykańskiej, o jej początkach oraz fenomenie. Podejmują problem roli pisarza i literatury w kulturze.

Podsumowując książka ma niecałe dwieście stron i czyta się ją nad wyraz szybko. Niewątpliwie jest to dialog dwóch autorytetów z dziedziny literatury latynoskiej. Jednakże moim zdaniem za dużo w niej Marqueza, a za mało Llosa… Oczywiście jest to moja subiektywna opinia i nie każdy musi się z nią zgadzać. Jeżeli nie czytałeś/łaś „Sto lat samotności” to nie polecam lektury „Dwóch samotności” przed nią – zbyt wiele w niej spoilerów.

P.S. Nie można zapomnieć o okładce, wydawnictwa wykonały kawał świetnej...

Dwie samotność przyciągają wzrok za sprawą pięknej okładki i twardej oprawy. Ale czy środek jest warty uwagi?

Literatura latynoamerykańska jest dla mnie jeszcze nieodkryta. O ile o Marquezie gdzieś tam kiedyś coś obiło mi się o uszy, to Llosie nie słyszałam nigdy. A to podobno mistrzowie, więc ta książka była dla mnie swego rodzaju eksperymentem i możliwością poznania wspomnianych wyżej twórców.

Na pewno jest perełka dla wszystkich miłośników literatury latynoamerykańskiej i obydwu pisarzy. Jej najbardziej interesującą częścią jest dialog, a raczej wywiad, bo warto zwrócić uwagę na to, że to Maria Vargas Llosa wciela się w rolę prowadzącego rozmową, dając tym samym Marquezowi główną rolę i uwagę. Cała ich rozmowa w dużej mierze skupia się na pisarstwie. Marquez opowiada o procesie tworzenia, wyrabiania warsztatu, źródłach inspiracji, pomysłach i bohaterach. Dzieli się pewnymi smaczkami odnośnie książki „Sto lat samotności”. Llosa w umiejętny sposób pytaniami prowokuje go do opowieści o swoim dzieciństwie i rodzinie. Razem zastanawiają się nad rolą pisarza w polityce i społeczeństwie, bo Llosa czasami też dzieli się swoim poglądami, które nie zawsze są zgodne z punktem widzenia Marqueza.

Cała reszta w postaci dodatkowych relacji i wywiadów ze świadkami tego wydarzenia jest tylko dodatkiem, w moim odczuciu zbędnym, bo wszystko staje się takie rozdmuchane. Zazdroszczę im tego, że byli i widzieli, bo ta rozmowa była ciekawa i, mimo że na początku w...

Jak uważasz, czemu służy zawód pisarza?
To pierwsze pytanie jakie zadał Mario Vargas Llosa Gabrielowi Garcia Marquezowi podczas ich pamiętnej rozmowy w 1967 roku w Limie.

A Wy jak odpowiedzielibyście na to pytanie?

Choć zarówno Vargas, jak i Marquez byli już w tamtym czasie uznanymi pisarzami, to właśnie ten pierwszy wziął na swoje barki prowadzenie wywiadu. Nie stawiał pytań dotyczących tylko twórczości Marqueza, ale również zagadnień odnoszących się do zawodu pisarza, kultury latynoamerykańskiej i tego, jakie zadanie niesie za sobą literatura.
Kolumbijski pisarz zwrócił uwagę na to co stanowi klucz do powstania powieści. Nie są to tylko przeżycia osobiste, które u Marqueza miały bardzo duży wpływ na tworzenie tekstu, ale również podstawy kulturowe, fakty historyczne i społeczne.

Bardzo podobał mi się język, którym posługiwali się panowie.
Niezmiernie ciekawy był fragment, kiedy to była mowa o tym, że autor mając w głowie całą treści swojej chyba najbardziej znanej książki Sto lat samotności, musiał jednak poczekać kilka lat, aby wzbogacić swój warsztat i znaleźć odpowiednie słowa, które będą w stanie przekazać w idealny sposób jego myśli.

W książce nie znajdzie tylko wywiadu dwóch gigantów literatury, zawarte są w niej również słowa innych, którzy mieli okazję uczestniczyć w tym wydarzeniu, czy spostrzeżenia Llosy o swoim rozmówcy.

Niewątpliwie owa rozmowa zachęciła mnie do poznania twórczości obu artystów, bo pr...

Istnieją książki, które w chwili wydania stają się tytułami ważnymi dla dziejów literatury i kultury. Tak właśnie jest z tytułem "Dwie samotności. Dialog mistrzów”.
Książka jest namacalnym faktem zetknięcia się dwóch jednych z najbardziej docenionych twórców literatury na świecie.

Pierwsza Dama o książkach