Miłość i strach: Dzieje uczuć kobiet i mężczyzn tom3

Trzeci tom opowieści Jerzego Besali obejmuje okres od narodzenia się chrześcijaństwa do czasów odrodzenia. Poświęcony jest też islamowi. Okres ten był niezwykle ważny dla dziejów ludzkich uczuć, gdyż greckie i rzymskie ideały nieokazywania emocji oraz kojarzenie miłości i współczucia ze słabością zostały przezwyciężone przez naukę miłosierdzia. Nauka Jezusa nakazywała bowiem widzieć w innym człowieku brata i siostrę, bez względu na jego społeczny status, w sensie psychologicznym i socjologicznym była więc rewolucją. Miłosierdzie wobec bliźniego stało się wartością naczelną także w islamie, choć niestety, zwłaszcza w czasach późniejszych, jedynie wobec współwyznawców.

Podstawą budowania teologii chrześcijańskiej stały się pisma kanoniczne, w islamie Koran i sunny. Autor wskazuje, że społeczne oblicze chrześcijaństwa rodziło się w opozycji do stosunków panujących w imperium rzymskim, a tym bardziej wobec „cywilizacji barbarzyńców”. Stąd w naukach doktorów Kościoła pojawiła się represja seksu w miejsce rzymskiej rozwiązłości; stąd uregulowanie przez Kościół sprawy małżeństwa w duchu skrajnego rygoryzmu; stąd postrzeganie kobiety jako źródła grzechu przez doktorów Kościoła. Czytelnik znajdzie w książce Jerzego Besali jak zwykle wiele zajmujących przykładów ekspresji i represji uczuć, ukazanych na tle uwarunkowań religijnych, społecznych i intelektualnych epoki.