Kocia kołyska recenzja

W tej książce Vonneguta narratorem jest dziennikarz, który pragnie napisać biografię Feliksa Hoenikkera, genialnego naukowca, twórcy bomby atomowej. W tym celu narrator dociera do współpracowników zmarłego geniusza i jego dzieci. Szybko okazuje się, że Hoenikker był bardzo dziwnym człowiekiem, żył w swoim świecie, a inni ludzie nic a nic go nie obchodzili, jego współpracownik mówi: „Nigdy nie spotkałem człowieka, który tak mało interesował się życiem.” Dla mnie jest to zdecydowanie typ autystyczny. Jeśli Vonnegut chciał w ten sposób sportretować rzeczywistych twórców bomby atomowej, to chyba trochę przesadził, bo to byli normalni ludzie z krwi i kości, żadni tam autyści, ale oczywiście genialni.

Spotyka narrator dzieci Hoenikkera, które też są dziwne, w ogóle wszystko w tej książce jest dziwaczne, nieco odjechane, zwłaszcza druga część, kiedy to wraz z narratorem przenosimy się z Ameryki na wyspę San Lorenzo, gdzie jeden z synów Hoenikkera jest wysokim dygnitarzem. Sama wyspa, leżąca na Karaibach to mało ciekawy zakątek ziemi, którego mieszkańcy cierpią wielką biedę, drugie Haiti.

Panującą religią na San Lorenzo jest bokononizm, jej zasady są wyłożone w księdze Bokonona (twórcy wyznania), której pierwsze zdanie brzmi: „Wszystkie prawdy, które wam tutaj wyłożę, są bezwstydnymi kłamstwami.” Wygląda to na drwinę z religii, i rzeczywiście taką jest, bo podstawowe założenia bokononizmu brzmią jak sen wariata, ale myślę sobie, że większość religii, gdyby popatrzeć na nie świeżo, bez uprzedzeń i wpojonych nam przekonań, wyglądałaby równie odlotowo, ot zbiór wziętych z czapy przekonań mających luzźny w najlepszym razie związek z rzeczywistością. Poza tym prezentuje Vonnegut marksowskie podejście do religii jako opium dla ludu, o czym świadczy następujący cytat: „Kiedy potem stało się jasne, że żadne reformy polityczne ani ekonomiczne nie są w stanie ulżyć doli ludu, religia pozostała jedyną ostoją nadziei. Prawda była wrogiem ludu, ponieważ była zbyt okrutna, i Bokonon wziął na siebie obowiązek dostarczania ludowi coraz to piękniejszych łgarstw.”

Dużą rolę w książce odgrywa też substancja lód-9, ostatni wynalazek doktora Hoenikkera, którego próbki są w posiadaniu dzieci naukowca, a który jest daleko bardziej niebezpieczny od bomby atomowej.

Książka wygląda trochę na groteskę, trochę na drwinę, bo drwi Vonnegut ze wszystkiego, co może, z religii, z polityki, z nauki, zwłaszcza rozdziały o pobycie narratora na wyspie San Lorenzo są dla mnie czystą groteską.

To dosyć skondensowana proza, więc dość szybko porzuciłem audiobooka dobrze czytanego przez Kamila Draguna i przerzuciłem się na ebooka.

Jest to wszystko fajnie napisane, ale mam z książką Vonneguta kłopot, zadaję sobie szkolne pytanie: co pisarz miał na myśli i nie bardzo potrafię odpowiedzieć, chyba że chodziło o drwinę ze wszystkiego.

W sumie wrażenia mam mieszane.