Kościół katolicki na Pomorzu Zachodnim : (1871-1945)

Liczba i rozmieszczenie katolików na Pomorzu Zachodnim w latach 1871-1945 powiązane są z wielokierunkowym rozwojem katolicyzmu pomorskiego. W omawianym okresie ludność prowincji pomorskiej w ogromnej większości (ok. 90%) należała do Kościoła ewangelickiego. Katolicy stanowili natomiast niewielki odsetek społeczeństwa wynoszący od 1,17 do 7,40%1.Potwierdzeniem niskiej liczby katolików na rozpatrywanym terenie jest list biskupów niemieckich do wiernych z dnia 21 sierpnia 1918 roku mówiący, że procent katolików żyjących wówczas w diasporze niemieckiej wynosił 8,1 (3 miliony na 37 milionów ludzi), przy czym najmniej zamieszkiwało ich w Saksonii (2%), a nieco tylko więcej w Turyngii, Maklemburgii i w miastach hanzeatyckich2. Wzrost liczby ludności wyznania katolickiego na Pomorzu w drugiej połowie XIX wieku związany jest m.in. z przepisami prawnymi zawartymi w konstytucji pruskiej z dnia 31 stycznia 1850 roku, które znosiły antykościelne prawa państwowe. Podstawowe znaczenie dla tej sprawy miał artykuł 15 wspomnianej konstytucji, który postanawiał, że Kościoły ewangelicki i katolicki oraz społeczności religijne zarządzają i organizują się samodzielnie. Oznaczało to w praktyce, że przysługiwało im prawo organizowania i posiadania własnych zakładów i fundacji oraz gromadzenie funduszów przeznaczonych na nauczanie, uprawianie kultu i akcje charytatywne. Także trzy kolejne artykuły konstytucji niemal całkowicie uniezależniły Kościoły od państwa. Tym samym przestała obowiązywać zasada nadzoru państwa nad nimi ius circa sacra3.