Dzieje i księgi, księgi i dzieje. Sama istota zycia na tym polega, że istnieje nieprzerwana świadomość, łącząca w jedno wysiłki wszystkich pokoleń, wiążąca w całość żywych i przed wiekami umarłych. Nie ma narodu bez dziejów. Ale nie ma dziejów, jeśli się myśl troskliwa nad bohaterstwem i znojem, nad każdym wspólnym zwycięstwem i klęską nie schyli, nie ma dziejów, jeśli słodycz krwi i sól potu w ziemię wsiąka niezebrana... (płk. Ignacy Mateuszewski)