Pamiętniki

Armand-Louis de Gontaut de Biron, znany jako diuk de Lauzun, urodził się w roku 1747 w starej arystokratycznej rodzinie francuskiej. Jego życie wypełniły niezliczone romanse z najświetniejszymi damami Europy (m.in. z księżną Czartoryską, z lady Sarą Bunbury, może nawet z samą królową Marią Antoniną) i pogoń za sławą żołnierską, która zawiodła go m.in. w szeregi powstańców walczących o niepodległość kolonii brytyjskich w Ameryce. Akces obywatela generała Birona do rewolucji francuskiej 1789 roku stanowi odrębny rozdział tej biografii, zamykający się w 1794 roku jego śmiercią na szafocie. Romantyczne i burzliwe te dzieje znalazły odbicie w pamiętnikach spisanych przez Lauzuna dla ostatniej damy jego serca, a doprowadzonych do chwili powrotu z kampanii amerykańskiej w 1783 r. Wydane po raz pierwszy w roku 1820, stały się Pamiętniki niebywałym skandalem towarzystkim i ta sława towarzyszyła im przez cały wiek XIX.