Wykłady z psychologii. Tom 10. Psychologia różnic indywidualnych

Psychologia różnic indywidualnych jest pierwszym polskim podręcznikiem z tej dyscypliny psychologii. Autor ujmuje różnice indywidualne w kategoriach względnie stałych i typowych dla jednostki tendencji i możliwości, mających status cechy. Te pierwsze wyrażają się w określonych zachowaniach i reakcjach. Dotyczy to osobowości, w tym temperamentu, oraz stylów poznawczych i stylów radzenia sobie ze stresem. Te drugie zaś ujawniają się przede wszystkim w postaci efektywności wykonywanych czynności i sprawności działań. Chodzi tu o inteligencję i zdolności. Stąd pojęcie cechy, także ujmowanej jako wymiar lub czynnik (osobowości, inteligencji) stanowi w tym podręczniku kontekst centralny. Wiele informacji znajdzie Czytelnik na temat podstaw biologicznych (fizjologicznych, biochemicznych i genetycznych) omawianych właściwości psychicznych. W przypadku inteligencji zaś, traktowanej głównie w aspekcie psychometrycznym, mowa jest ponadto o procesach poznawczych leżących u jej podstaw. Jednym z centralnych problemów poruszanych w tej książce jest funkcjonalne znaczenie inteligencji przejawiające się w różnych aspektach życia codziennego, a także rola temperamentu w funkcjonowaniu człowieka w warunkach trudnych (stresowych). Podręcznik kończy rozdział prowokujący Czytelnika do głębszych przemyśleń. Dotyczą one stosunku obiektywnie istniejących różnic indywidualnych do zasady równości społecznej i genetycznie zdeterminowanych możliwości człowieka. Ponadto porusza ona znaczenie i konsekwencje różnic indywidualnych w funkcjonowaniu społecznym człowieka.