Cytaty Paweł Lisicki

Dodaj cytat
Nigdy nie zwracamy się ku teraźniejszości… Niech każdy sprawdzi swe myśli: zobaczy, że wszystkie one zajmują się albo przeszłością, albo przyszłością. Tak więc nie żyjemy nigdy, tylko zawsze mamy nadzieję na życie. Zawsze przygotowujemy się na bycie szczęśliwymi i tak nie możemy uniknąć tego, że nigdy nimi nie jesteśmy. /Pascal/
Wolność musi pociągać za sobą możliwość zła. Dobro moralne zakłada wolną osobę. Innymi słowy: Bóg mógł stworzyć automaty, które zawsze wykonują dobro. Byłyby to jednak zwierzęta, które nie mają rozumu. (…) Dobro przejawia się w działaniu. A to musi być świadome, musi być wybrane. Musi być poprzedzone namysłem. Wszystko to razem należy do istoty racjonalności. (…)Powiedzieć tyle, to stwierdzić, że byt rozumny, który ma czynić dobro moralne, może dokonywać czynów niegodziwych
Kościół bowiem nie jest po to, aby być Prometeuszem, aby wobec Boga reprezentować interesy ludzi, ale by wobec ludzi głosić Boga, który pozwala im do siebie dotrzeć.
Można więc powiedzieć, religia żyje tak długo, jak posiada suwerenną moc zmieniania, jak nie jest zapisem raz na zawsze danych obrzędów, ale przez każde pokolenie może być odkrywana na nowo. Tylko że nie może być zgody na dowolność. Bo nie mniej prawdziwe są inne słowa: religia żyje tak długo, jak długo zachowuje suwerenną moc wybierania i przyjmowania z tego, co jej dają kultura i epoka, w której żyje.
Tu cię mam – słyszę w sobie głos buntownika – znajdujesz, bo szukasz! Nie: znajduję, bo jest! I nie dlatego mówię o Bogu i wieczności, że ich pragnę, ale pragnę ich, bo są. I dlatego, że są, nie mogę spocząć, nim do nich dotrę.
Dla starożytnych i ich następców to nie uczucia i namiętności otwierały świat, ale rozum. One nam świat zamykały czyniły nasze doświadczenie ograniczonym i zależnym.
Tak samo jak wiara i rozum spotykały się w określeniu Boga, tak też łączyły się w opisie człowieka. Dla żadnego nieomal z Ojców Kościoła i ich późniejszych następców nie ulegało wątpliwości, że tym, co w człowieku najdoskonalsze, jest rozum. To on miał władać uczuciami, nadawać im kierunek i znaczenie. Wola i rozumne pożądanie, nie tłumiły uczuć – panowały nad nimi.
Tak samo jak wiara i rozum spotykały się w określeniu Boga, tak też łączyły się w opisie człowieka. Dla żadnego nieomal z Ojców Kościoła i ich późniejszych następców nie ulegało wątpliwości, że tym, co w człowieku najdoskonalsze, jest rozum. To on miał władać uczuciami, nadawać im kierunek i znaczenie. Wola i rozumne pożądanie, nie tłumiły uczuć – panowały nad nimi.
Codziennie bombardowanie nas tysiącami fragmentów kultury, dzieł malarskich, muzycznych i literackich, które powinny zostać zobaczone i pochwalone ze względu na swoje wątłości estetyczne, sprawiło, że zatarła się nasza pierwotna wrażliwość. W ten sposób okazuje się, że pod wpływem wielości doznań tępiejemy i tracimy zdolność bezpośredniego przeżywania.
Poezja Miłosza jest ciągła kontemplacją, która karmi się momentami wieczności. Jest próbą wyniesienia się ponad zmienność czasu, by zdobyć ogląd niepodległy światu.
Poezja jest nauką konieczności. Dobry wiersz to taki, który nie może zostać zmieniony. Ustawienie głosek, barwa, kolejność. Wszystko jest konieczne i niezmienne. Jedna zmiana słowa – i słychać fałsz. A więc poeta jest twórcą i zarazem nim nie jest. Jest, gdyż zapewne nikt inny, tylko on odgadł konieczny związek słów. I nie jest, bowiem w swym działaniu on konieczność nie tworzy, ale ją odnajduje.
Niemodne to słowo (morał), spotykane już tylko w bajkach, ma przecież starodawną i czcigodną tradycję. Jest ukoronowaniem opowiadanie, dzięki niemu poprzez poszczególny los zyskujemy wiedzę ogólną, poznanie, które choć odbiega swą ścisłością i dokładnością od naukowego, to jeszcze przynieść nam może zdumienie. Życie innego człowieka, o ile zostanie zrozumiane, może stać się wzorem do naśladowania, ba, samym uleczeniem nawet.
W ostateczności głównym punktem poezji Herberta, jej głównym przesłaniem, jest współczucie. Jego poezja została zbudowana na zasadzie opozycji między tym, co jednostkowe, swojskie, cielesne i człowiecze, a tym co boskie, wieczne i doskonałe. W gruncie rzeczy, wbrew wszelkim miotanym przeciwko człowiekowi oskarżeniom, wiersze Herberta są bardzo głęboko humanistyczne, to znaczy opisują życie w taki sposób, że przynoszą pocieszenie.
Prawda religijna nie jest tym samym, co racja polityczna. Prawda religijna mówi nam o zbawieniu i stawia nas wobec absolutnego Boga. W sferze politycznej podstawową kategorią jest względny interes, a jedną z głównych zalet polityki jest skuteczność. O ile w stosunku do kwestii religijnych można mówić o nieomylności Kościoła, to w wypadku polityki historia dostarcza licznych dowodów jego pomyłek.
Można być przywiązanym do wolności politycznej i gospodarczej i przyjmować dogmat o nieomylności Kościoła. Autorytet Kościoła ograniczony jest do kwestii religijnych i etycznych. Kościół ma oczywiście prawo zabierać głos w sprawach publicznych, ale występuje on tam tylko, jako reprezentant jednej z licznych opinii.
Książka posiada moc kreowania świata. Powieści nie tylko się czyta, nie tylko mniej lub bardziej lubi. Stają się one częścią nas samych, żyjemy z nimi, kochamy je, niekiedy boimy się ich. To właśnie dzięki nim interpretujemy samych siebie: widzimy siebie jako Tomaszów, Franzów albo Jakubów, widzimy świat oczami Agnieszki czy Pawła.