Roman Polański

Roman Polański (właśc. Rajmund Roman Thierry Polański, również Roman Raymond Polanski, początkowo jako Raymond Thierry Liebling) – polsko-francuski twórca filmowy, reżyser i scenarzysta, a także aktor oraz producent filmowy, pochodzenia żydowskiego.

W trakcie II wojny światowej wraz z częścią swej rodziny przetrwał Zagładę Żydów w krakowskim getcie. Po wojnie studiował reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi. Pierwsze uznanie krytyków zdobył za sprawą krótkometrażowego filmu Dwaj ludzie z szafą (1958) oraz pełnometrażowego debiutu Nóż w wodzie (1962), za który otrzymał nominację do Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. Krytyka debiutu Polańskiego przez władze komunistyczne za promowanie zachodnich wzorców zmusiła go do wyjazdu z Polski.

Następne filmy kręcił w Wielkiej Brytanii, we Francji, a także w Stanach Zjednoczonych. Zdobył renomę sprawnego twórcy kina gatunkowego za sprawą thrillerów psychologicznych Wstręt (1965), Matnia (1966), Lokator (1976), Śmierć i dziewczyna (1993) oraz Autor widmo (2010). Sławę przyniosły mu także komediowy horror Nieustraszeni pogromcy wampirów (1967), horror Dziecko Rosemary (1968) oraz czarny kryminał Chinatown (1974). Dramat wojenny Pianista (2002) zapewnił mu Złotą Palmę na 55. MFF w Cannes oraz Oscara za najlepszą reżyserię.