Alfabet zbrodni

Kara śmierci towarzyszy ludzkości od zarania dziejów. Przez tysiące lat była wymierzana – w różnych, najbardziej wymyślnych i okrutnych formach – we wszystkich epokach, cywilizacjach i społecznościach. Jest to także w dziejach ludzkości, z racji swojej nieodwracalności, kara najbardziej kontrowersyjna.

Także aktualnie, kiedy wiele obszarów cywilizacyjnych świata wykluczyło karę śmierci z katalogu prawa, ma ona swoich zagorzałych zwolenników. Pogląd, że najbardziej niebezpiecznych i szczególnie bestialskich zbrodniarzy powinno się traktować najsurowiej, należy skonfrontować z doświadczeniem historii, gdzie stosowanie kary śmierci nie wpływało z reguły znacząco na spadek liczby najcięższych przestępstw.

Oprócz najbardziej kompletnego zestawienia w polskiej literaturze postaci przestępców skazanych na karę śmierci w Polsce po 1945 r., Jerzy Kirzyński, długoletni dziennikarz kryminalny, m.in. były rzecznik Komendanta Głównego Policji, szczegółowo przedstawia okoliczności popełnionych czynów i historyczne konteksty zbrodni, włączając do tego setki nieznanych dotąd informacji i szczegółów.

Autor na opracowanie tej książki (534 strony!) poświęcił kilka lat benedyktyńskiej pracy w archiwach policji, sądów, prokuratur i Służby Więziennej. Niewątpliwą wartością książki są bardzo często przywoływane oryginalne dokumenty, odnoszące się do działań wymiaru sprawiedliwości, sądów, a skończywszy na opisie próśb o łaskę oraz ostatnich życzeń skazańców i okoliczności wykonywanych wyroków śmierci.

Alfabet zbrodni. Wyroki śmierci wykonane w Polsce po 1945 roku to lektura bez wątpienia niełatwa. Za opisami zdarzeń, postaci sprawców, urzędowymi dokumentami, kryje się natężenie zła przewyższające horrory Stephena Kinga. Jest to także książka pobudzająca do refleksji, zarówno co do motywów i pobudek ludzi, skłonnych do popełnienia tak okrutnych zbrodni, jak i bezwzględnej machiny sprawiedliwości państwa, w której za suchymi formularzami i notatkami służbowymi każdorazowo kryje się zinstytucjonalizowana śmierć zadana jednemu, konkretnemu człowiekowi.

To bardzo mocna i mrożąca krew w żyłach książka, którą zdecydowanie warto przeczytać.