Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik

David Hiley
7 /10
Ocena 7 na 10 możliwych
Na podstawie 1 oceny kanapowicza
Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik
Lista autorów
Popraw tę książkę | Dodaj inne wydanie
7 /10
Ocena 7 na 10 możliwych
Na podstawie 1 oceny kanapowicza

Opis

“Chorał Kościoła zachodniego – podręcznik” (tytuł ang. “Western plainchant: a handbook”, Oxford University Press) Davida Hileya to fundamentalna pozycja, która w sposób systematyczny, jasny i wyczerpujący porusza problematykę związaną z historią, systematyką, notacją, znaczeniem i interpretacją chorału gregoriańskiego. Książka autorstwa Davida Hilleya, profesora Instytutu Muzykologii w Ratyzbonie, jest pozycją bardzo cenioną wśród muzykologów i specjalistów w dziedzinie chorału, wyczerpująco i klarownie wprowadzającą w jego świat i jest podręcznikiem przydatnym zarówno dla osób, które dopiero poznają to zagadnienie, jak i do pogłębionych studiów. Podręcznik omawia wszelkie kwestie związane ze śpiewem kościoła, od opisu nabożeństw, do których śpiew chorałowy był przeznaczony, różnych rodzajów chorału oraz typów notacji począwszy, poprzez opis średniowiecznych źródeł i traktatów teoretycznych, rozwój repertuaru od czasów najstarszych, aż do odnowienia roli tego śpiewu we współczesności. Znajdziemy też porównanie różnic i relacji pomiędzy chorałem gregoriańskim a starorzymskim, ambrozjańskim, mozarabskim i innymi tradycjami chorałowymi, poznamy jego najważniejsze centra i historię rozprzestrzeniania się chorału w Europie. Książka zawiera ponad 200 wartościowych przykładów muzycznych, a także odniesienia do niezwykle szerokiej bibliografii, dając wskazówki do jeszcze bardziej szczegółowych studiów. Wydanie polskie jest najnowszą, aktualizowaną przez autora wersją książki.

I Chorał w liturgii
I.1 Wprowadzenie
I.2. Liturgia i nabożeństwa
I.3. Rok kościelny
I.4. Cykl dzienny
I.5. Msza
I.6.Oficjum

I Oficjum nocne (matutinum, wigilia lub nokturny) w cursus świeckim
II Oficjum nocne w tradycji monastycznej
III Laudesy w cursus świeckim
IV Laudesy w cursus monastycznym
V Nieszpory w cursus świeckim
VI Nieszpory w cursus monastycznym
VII Kompleta
VIII Pryma, tercja, seksta i nona

I.7. Procesje
I.8. Ceremonie Wielkiego Tygodnia

I Ogólnie
II Niedziela Palmowa
III Wielki Czwartek
IV Wielki Piątek
V Wielka Sobota lub Wigilia Paschalna
VI Niedziela Wielkanocna

I.9. Święto Głupców i pokrewne zwyczaje
I.10. Inne nabożeństwa

II Gatunki chorałowe
II.1. Wprowadzenie
II.2. Formuły recytacyjne modlitw i czytań
I Ogólnie
II Modlitwy
III Czytania
II.3. Tony dla psalmów i innych śpiewów


I Psalmy


II Inne tony psalmowe: parapteres, tonus peregrinus


III Tony dla kantyków magnificat i benedictus


IV Tony dla wersetów psalmowych introitów i communiones


V Tony dla wersetów responsoriów


VI Tony dla psalmów inwitatoryjnych


VII Benedictus es Domine Deus patrum nostrorum w sobotniej mszy suchych dni


VIII Te Deum laudamus


II.4. Wielkie responsoria oficjum nocnego


I Wprowadzenie


II Repertuar, teksty i forma


III Muzyka


IV Centonizacja


V Melizmaty


II.5. Graduały i trakty


I Wprowadzenie


II Graduały w a: grupa „Iustus ut palma”


III Graduały w f


IV Inne graduały


V Trakty


VI Trakty w modusie 2


VII Trakty w modusie 8


II.6. Responsoria krótkie


II.7. Antyfony


I Wprowadzenie


II Antyfony ferialne albo psalmowe


III Antyfony do psalmów nieszpornych, oficjum nocnego i laudesów


IV Antyfony do kantyków magnificat i benedictus


V Wielkie antyfony „O”


II.8. Antyfony inwitatoryjne


II.9. Antyfony procesyjne


I Wprowadzenie


II Antyfony rogacyjne (błagalne)


III Antyfony na niedzielę palmową


IV Antyfony na inne okazje


II.10. Antyfony maryjne


II.11. Introity


I Wprowadzenie


II Introity w modusie 3


III Porównanie z antyfonami i responsoriami oficjum


II.12. Communiones


I Ogólnie


II Grupy communiones z tekstami psalmowymi i ewangelicznymi


III Niektóre communiones w modusie f


IV Communiones i responsoria


II.13. Offertoria


I Wprowadzenie


II Teksty


III Melodie offertoryjnych responsów


IV Melodie wersetów


II.14. Alleluja


I Wprowadzenie


II Styl wcześniejszy i styl późniejszy


III Rymowane alleluja i późnośredniowieczne melodie


II.15. Hymny


I Wprowadzenie


II Teksty


III Muzyka


IV Hymny procesyjne


II.16. Śpiewy ordinarium mszalnego


II.17. Kyrie eleison


I Kyrie eleison jako litania
II Kyrie eleison po introicie mszalnym
III Wczesne melodie
II Melodie włoskie
V Typy melodyczne
VI Późniejsze melodie

II.18. Gloria in excelsis Deo
I Wprowadzenie
II Typy recytacyjne
III Melodie przekomponowane
II.19. Sanctus
I Najstarsze melodie
II Inne melodie
II.20. Agnus Dei

II.21. Credo

II.22. Sekwencje
I Wprowadzenie
II Wczesne sekwencje z paralelną strukturą strof
III Notacja; wykonanie; melodie z częściowo podłożonym tekstem
II Krótkie nieparalelne sekwencje
V Sekwencje włoskie
VI Wczesna historia sekwencji
VII Sekwencje rymowane

II.23. Tropy
I Wprowadzenie
II Melizmaty dodane do introitów
III Melizmaty dodawane do Glorii
IV Melizmaty dodawane do responsoriów
V Prosule dla offertoriów i alleluja
VI Prosule dla responsoriów
VII Inne prosule
VIII Kyrie z łacińskim tekstem, prosule do kyrie i tropy do kyrie łacińskiego
IX Śpiewy Benedicamus z rozszerzonym tekstem, prosulami i tropami
X Tropy do introitów, offertoriów i communiones; tropy do ­sekwencji
XI Tropy do Glorii, Sanctus i Agnus Dei
XII Farsowane czytania, śpiewy Credo i Pater Noster (Ojcze nasz)

II.24. Łacińskie pieśni liturgiczne
I Wprowadzenie
II Versus we wczesnych rękopisach akwitańskich. Versus z „podwójnym przebiegiem”
III Pieśń w xii wieku. Styl literacki i muzyczny
IVPieśń xii-wieczna: funkcja liturgiczna

II.25. Dramaty liturgiczne
I Liturgia i dramat
II Dialog Quem queritis
III Obrzędy wielkanocne w xi wieku i później
IV Obrzędy bożonarodzeniowe i epifanijne; Płacz Racheli i Lament Maryi
V Obrzędy rymowane; „Księga dramatów z Fleury”; Ludus Danielis
II.26 Oficja rymowane
II.27. Metrum, akcent, rytm i rym w tekstach liturgicznych

I Metrum i akcent
II Rym
III Rytm prozy (cursus) i rym prozy
III Księgi liturgiczne i źródła chorałowe
III.1. Wprowadzenie
III.2. Ordines romani
III.3. Sakramentarze i lekcjonarze
I Sakramentarze
II Lekcjonarze
III.4. Graduały (antyfonarze mszalne) i kantatoria

I Wprowadzenie
II Graduały bez notacji muzycznej
III Graduały z notacją muzyczną
III.5. Antyfonarze (antyfonarze dla oficjum)
I Najwcześniejsze antyfonarze
II Typy organizacji rękopisów i kalendarzy

III Porównanie źródeł 360
III.6. Psałterze, hymnarze, kolektarze, lekcjonarze do oficjum
I Psałterze
II Hymnarze
III Kolektarze
IV Lekcjonarze dla oficjum

III.7. Sekwencjarze, troparze i kyriały
III.8. Procesjonały
III.9. Mszały
III.10. Brewiarze
III.11. Kompendia
III.12. Pontyfikały i rytuały

I Pontyfikały i benedykcjonarze
II Rytuały, manuały albo agendy
III.13. Ordynały i zwyczajniki


III.14. Tonariusze
I Definicja i funkcja
II Typy melodii w ośmiu modi
III Jak oznaczano tony psalmowe
III.15. Rozpoznawanie i opisywanie ksiąg chorałowych

IV Notacja
IV.1. Wprowadzenie
I Wstęp
II Znaki w rękopisie Montpellier H. 159
III Neumy

IV.2. Style regionalne
I Notacja francuska i niemiecka (zob. tablice 4, 6–8)
II Notacje paleofrankijska, laońska, bretońska i akwitańska (tablice 1–3)
III Typy powiązane z notacją francusko-niemiecką (tablica 5)
IV Inne notacje włoskie (tablice 11–13)
V Przykłady

IV.3. Likwescencja, oriscus, quilisma; inne znaki specjalne

I Znaki likwescentne
II Quilisma
III Oriscus
IV Virga strata, pressus, pes stratus, pes quassus, salicus
V.4. Pochodzenie notacji chorałowej


I Wprowadzenie
II Wczesne przykłady
III Wczesne odniesienia i wzmianki o notacji


IV Współistniejące systemy: akcenty oratorskie, interpunkcja, notacja ekfonetyczna
a) Akcenty prozodyczne
b) Interpunkcja
c) Notacja ekfonetyczna
d) Notacja bizantyjska

V Teoria cheironomiczna
VI Wczesny przekaz chorału
VII Kilka wniosków
IV.5. Notacja rytmu

I Elementy rytmiczne we wczesnych notacjach
II Rytm w prostych antyfonach
III Semiologia gregoriańska Cardine’a
IV Dowody teoretyków
V Wnioski
IV.6. Notacja wysokościowa

I Od IX wieku do Wilhelma z Dijon
II Gwidon z Arezzo
III Notacja liniowa w różnych krajach
IV.7. Notacje teoretyków
IV.8. Drukowane księgi chorałowe
IV.9. Transkrypcja współczesna

I Kontekst liturgiczny
II Transkrypcja
III Transkrypcja z notacji bezliniowej

V Chorał i wczesna teoria muzyki
V.I. Wprowadzenie
V.2. Dziedzictwo antyku
V.3. System wysokościowy dla chorału

I Wprowadzenie
II Hucbald z Saint-Amand
III Grupa traktatów Enchiriadis
V.4. Modi

I Ogólnie
II Aurelian z Réôme
III Regino z Prüm
IV Nazewnictwo
V Greckie nazwy i gatunki oktawowe
VI Teoria włoska: „Dialogus de musica”
VII Gwidon z Arezzo
VIII Autorzy południowoniemieccy
IX Teoria modalna w południowych Niemczech


X Późniejsza synteza

VI Chorał do VIII wieku
VI.1. Wprowadzenie
VI.2. Kościoły świata chrześcijańskiego
VI.3. Wczesny kościół
VI.4. Śpiewy oficjum przed viii wiekiem
VI.5. Śpiewy mszalne przed viii wiekiem

I Graduał
II Introit oraz inne śpiewy rozpoczynające mszę
III Śpiewy na komunię
IV Offertorium
V Śpiewy towarzyszące czytaniom
VI.6. Grzegorz Wielki

I Wprowadzenie
II Grzegorz i diakoni
III Grzegorz i alleluja
IV Izydor z Sewilli; Liber pontificalis; lista „redaktorów” chorału w Ordo Romanus XIX
V Tradycja anglosaska
VI Biografie Pawła Diakona i Jana Diakona
VII Sakramentarz „gregoriański”
VIII Prolog Gregorius praesul

IX Recepcja legendy o Grzegorzu w IX wieku i później; gołębica; modi
X Grzegorz i wielkopostne communiones
XI Wnioski

VII Stulecie karolińskie
VII.1. Wprowadzenie
VII.2. Wprowadzenie chorału rzymskiego w państwie franków
VII.3. Frankijska rozbudowa rep. Chorałowego
VII.4. Kodyfikacja chorału
VII.5. Miejsce muzyki w renesansie karolińskim

VIII Chorał gregoriański a inne repertuary
VIII.1. Wprowadzenie
VIII.2. Wpływ Bizancjum

I Wprowadzenie
II System ośmiu modi
III Antyfony na Adorację Krzyża oraz inne śpiewy repertuarów starowłoskich
IV Trisagion
V Frankijska „Missa graeca”’
VI Communio Omnes qui in Christo
VII Bizantyjskie śpiewy alleluja
VIII Konkordancje tekstowe bez podobieństwa muzycznego
IX Antyfony Veterem hominem na oktawę Objawienia Pańskiego (Epifanii)
VIII.3. Chorał starowłoski I: Rzym

I Wprowadzenie
II Źródła i badania chorału starorzymskiego
III Przykłady: communiones
IV Graduały
V Antyfony
VI Offertoria
VII Alleluja
VIII Tradycja ustna &



Tytuł oryginalny: Western plainchant: a handbook
Data wydania: 2019-09-25
ISBN: 978-83-65686-04-6, 9788365686046
Wydawnictwo: Astraia
Kategoria: Religia i Teologia
Stron: 832
dodana przez: jatymyoni

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Moja Biblioteczka

Już przeczytana? Jak ją oceniasz?

Recenzje

Czy ja dobrze widzę, że znasz książkę Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik? Koniecznie daj znać, co o niej myślisz w recenzji!
️ Napisz pierwszą recenzje

Moja opinia o książce

Opinie i dyskusje

@rimland
2024-07-20
7 /10
Przeczytane Historia Kościoła/Chrześcijaństwa

Cytaty z książki

O nie! Książka Chorał Kościoła zachodniego. Podręcznik. czuje się pominięta, bo nikt nie dodał jeszcze do niej cytatu. Może jej pomożesz i dodasz jakiś?
Dodaj cytat