Panna Banino wciąga Dobrowolskiego w rozwiązanie zagadki z notatnika dziadka i znalezienie legendarnego skarbu państwa Kusz – obiekt pożądania Niemców, Brytyjczyków, lokalnej mafii i egipskiej policji. Zaczyna się pościg za Dobrowolskim, jego służącym Hosnim i piękną Włoszką.
Książkę czyta się obrazami, scenami, które przewijają w wyobraźni czytelnika. Widać plastyczność przekazu i dobry warsztat pisarski. To gotowy scenariusz na film w stylu Indiany Jonesa. Wartka akcja osadzona w II połowie XIX wieku, w epoce pary i elektryczności od razu wciąga. Narrator zabiera czytelnika nad Kanał Sueski i do Kairu. Przed trojgiem bohaterów piętrzą się kłopoty. Razem z nimi uciekamy, przeciskamy się w tłumie, przemierzamy uliczki, ukrywamy. I to wszystko w bardzo krótkim czasie. Akcję dynamizują nagłe zwroty i krótkie rozdziały podzielone na sceny. Narrator przenosi czytelnika z jednego miejsca w drugie, przeplata opisy z dialogami, a całość okrasza humorem. Arabski punkt widzenia kontra europejski. Wartość dodana to pobyt w eleganckim hotelu, podziwianie zabytków dziewiętnastowiecznego Kairu, kosztowanie arabskich potraw, wizyta u krawca, ciekawostki historyczne, inżynierskie i geograficzne, a także spotkanie z bohaterami lektury szkolnej. Czarno-białe ilustracje urozmaicają treść.
Powieść przygodowo-awanturniczą czyta się szybko. Emocje się kotłują. Adrenalina krąży. Czuć niepewność. Atmosfera gęstnieje. Niebezpieczeństwa się kumulują. Chętnych na legendarny skarb przybywa. Czuć na karku oddech ścigających. Zagrożone jest życie bohaterów. Zakończenie satysfakcjonuje.
Autor poruszył ważny wątek – tożsamości narodowej potomków powstańców. Kostek jest Francuzem z polskimi korzeniami. Nie chce być utożsamiany z Polską, ale jego postępowanie przeczy jego narodowości. Nieopierzony młokos przykuwa uwagę. Inteligentny, pomysłowy, bystry, ciekawy świata, o szerokich horyzontach czasem bywa nieporadny jak dziecko. Jego zmysł inżynieryjny przekłada się na sferę praktyczną. Jego pomysły, wynalazki i dalekosiężne wizje fascynują.
Hosni to ciekawa postać dwojakiej natury: Egipcjanin patriota i służący Europejczyka. Pomaga, ale ma swoje za uszami. Włoszka wprowadza zamęt, jest materialistką i oszustką. Warto zwrócić uwagę na bohaterów drugiego planu – komisarza policji, kedywa, brytyjskiego konsula oraz na Egipcjan i ich rozległe koneksje rodzinne i koleżeńskie.
Jeśli macie ochotę na dobrą książkę przygodową z poszukiwaniem skarbu, zagadką, intrygą polityczną, to sięgnijcie po ciekawą powieść dla młodzieży. Przenieście się do arabskiego świata i dowiedzcie się, co jest największym skarbem Egiptu.