Gest w średniowiecznej europie

Jean-Claude Schmitt rysuje rozległą panoramę dziejów gestu, chcąc wydobyć z niebytu ten świat ludzkiej ekspresji, który z naturalnych przyczyn nie mógł być dobrze utrwalony przez słowo i zapis ikonograficzny. Zaczyna od głębokiej starożytności, dochodząc do wczesnych czasów nowożytnych, ale koncentruje się przede wszystkim na okresie średniowiecza. Kultura średniowieczna nazywana bywa niekiedy "kulturą gestu". Gesty, najogólniej mówiąc ruchy i postawy ciała, odgrywały w średniowiecznych stosunkach społecznych ogromną rolę. Za pomocą gestu silnie zrytualizowane społeczeństwo feudalne wyrażało treści właściwe dla kultury, której obce były subtelności tekstu pisanego. Autor, przedstawiając znaczenie gestu w dawnych wiekach, zauważa ich niezwykle ważną, choć nie zawsze zauważaną, rolę również w społeczeństwach współczesnych: życie społeczne jest zrytualizowane, a za pomocą gestów przekazuje się częstokroć istotne społecznie treści. Gest ma niekiedy znaczenie większe niż kontakt werbalny. Dziś, gdy szeroko pojęta problematyka komunikacji międzyludzkiej, w tym niewerbalnej, zyskuje status jednej z ważniejszych dziedzin nauk społecznych i humanistycznych, nowatorski charakter rozprawy Jeana-Claude’a Schmitta uwidacznia się w całym swoim bogactwie.