Ideał kobiety w pismach kabadockich Ojców Kościoła i Jana Chryzostoma

Wstęp ..................................................... 1

ROZDZIAŁ I
Starotestamentowe tradycje na temat stworzenia i grzechu pierwszej pary ludzi jako fundament patrystycznej nauki o relacjach między kobietą a mężczyzną ...................... 17
1. Teksty Księgi Rodzaju mówiące o pierwszej parze ludzi w interpretacji Ojców Kapadockich i Jana Chryzostoma ....................... 18
1.1. Stworzenie człowieka ................................. 18
1.1.1. Dwa biblijne opisy stworzenia człowieka ............ 18
1.1.2. Interpretacja tekstu biblijnego dokonana przez Ojców Kapadockich ....................... 22
1.1.3. Interpretacja tekstu biblijnego dokonana przez Jana Chryzostoma ......................... 37
1.1.4. Pogląd Ojców Kościoła o efemeryczności podziału ludzi wedle płci .................................... 51
1.2. Grzech popełniony przez ludzi w raju ..................... 53
1.2.1. Opis popełnienia grzechu przez Adama i Ewę zawarty w Księdze Rodzaju ....................... 53
1.2.2. Interpretacja tekstu biblijnego dokonana przez Ojców Kapadockich ....................... 54
1.2.3. Interpretacja tekstu biblijnego dokonana przez Jana Chryzostoma ......................... 57
2. Wnioski ................................................ 69

ROZDZIAŁ II
Cnotliwe dziewictwo, wstrzemięźliwe wdowieństwo i wzorowe małżeństwo – chrześcijański ideał trzech stanów .............. 71
1. Dziewictwo ............................................. 72
1.1. Pochwała dziewictwa ................................. 72
1.2. Wyższość dziewictwa nad małżeństwem ................... 90
1.3. Dziewictwo czystością duchową a nie fizyczną .............. 98
2. Wdowieństwo ........................................... 105
2.1. Pochwała wdowieństwa ............................... 105
2.2. Wymagania stawiane wdowom .......................... 118
3. Małżeństwo ............................................. 122
3.1. Obrona małżeństwa przed atakami heretyków .............. 122
3.2. Pochwała małżeństwa ................................. 129
3.3. Cele zawarcia małżeństwa .............................. 139
3.4. Czasowa wstrzemięźliwość seksualna w małżeństwie ......... 144
3.5. Nierozerwalność węzła małżeńskiego ..................... 149
4. Wnioski ................................................ 163

ROZDZIAŁ III
Miejsce i rola kobiety w małżeństwie – ciążące na niej obowiązki i przysługujące jej prawa ..................................... 167
1. Władza męża nad żoną .................................... 168
2. Jedność małżonków ....................................... 181
3. Wzajemna miłość małżonków ............................... 184
4. Mąż nauczycielem żony .................................... 192
5. Zakaz stosowania przemocy wobec żony ....................... 201
6. Stosunek żony do męża .................................... 211
7. Równość małżonków w sferze stosunków seksualnych ............. 218
8. Przykłady wzorowych i godnych nagany żon .................... 225
8.1. Dwie bohaterki biblijne – Sara, żona Abrahama oraz żona Hioba w nauce Jana Chryzostoma ............................. 225
8.2. Kobiety z rodzin Ojców Kapadockich jako idealne żony ...... 229
9. Wnioski ................................................ 238

ROZDZIAŁ IV
Chrześcijanka w rodzinie i we wspólnocie wiernych ........... 241
1. Równość wszystkich wierzących wobec Boga .................... 242
2. Kobieca żarliwość w wierze ................................. 254
3. Przykłady kobiet wyróżniających się wiarą i pobożnością ........... 271
3.1. Bohaterki czasów biblijnych i wczesnochrześcijańskich przykładami do naśladowania według Jana Chryzostoma ...... 271
3.2. Nonna i Gorgonia jako modelowe chrześcijanki dla Grzegorza z Nazjanzu .............................. 278
3.3. Postać Makryny Młodszej w pismach Grzegorza z Nyssy ...... 290
4. Interpretacja nałożonego na kobiety zakazu nauczania w Kościele .... 316
5. Rodzina Kościołem domowym. Nauczanie żony przez męża ........ 346
6. Szerzenie chrześcijaństwa przez kobiety – ich wpływ na mężów ...... 351
7. Rola matki w wychowaniu dzieci w wierze ...................... 360
8. Pomoc udzielana przez kobiety Kościołowi i duchownym .......... 370
9. Wnioski ................................................ 378
Zakończenie ............................................... 381
1. Problem badawczy a struktura pracy .......................... 381
2. Wnioski ............................................... 383
2.1. Równość obydwu płci przed Bogiem ..................... 383
2.2. Podległość kobiety mężczyźnie .......................... 385
2.3. Rola kobiety w szerzeniu chrześcijaństwa .................. 389
2.4. Dziewice, wdowy, mężatki – hierarchia trzech stanów ......... 390
2.5. Źródła poglądów Ojców Kościoła na temat kobiet ........... 392
Bibliografia ................................................ 394
Źródła ...................................................... 394
Opracowania ................................................. 407
Wykaz skrótów ............................................ 437
Summary .................................................. 440
Spis treści ix Indeks osób ................................................ 466
Indeks nazw geograficznych i etnicznych ..................... 474