Głównym zadaniem niniejszej publikacji było scharakteryzowanie w miarę możliwości wszelkich aspektów życia Łodzi w dobie Wielkiej Wojny (1914-1918), które były ze sobą nierozerwalnie związane. Najważniejszym problemem badawczym, wymagającym wyjaśnienia, było przystosowanie się miasta i jego mieszkańców do szybko zmieniającej się sytuacji politycznej i wojskowej w związku z ewakuacją administracji carskiej oraz z początkiem i trwaniem okupacji niemieckiej. Po zajęciu miasta przez Niemców w jego egzystencji zachodziły systematycznie wyraźne zmiany. Nowe realia przyniosły upadek gospodarczy, biedę w nieznanej dotąd skali, ale także zmiany pozytywne tj. upowszechnienie szkolnictwa czy wzrost dbałości o higienę i rozwój opieki zdrowotnej. Polityka okupanta niemieckiego ulegająca zmianom na przestrzeni lat wojny, budziła zarówno łatwą do zrozumienia niechęć czy nawet nienawiść, jak i nadzieję na dalsze zmiany, mogące poszerzyć dotychczasowe swobody działania zwłaszcza na polu szeroko rozumianego życia społecznego.