Mury. Historia cywilizacji

Zaciekawiłam się zestawieniem słów w tytule. Mury i cywilizacja.

Kto budował mury? I dlaczego? Jak zmieniali się ludzie żyjący w obrębie murów? Czy życie w przestrzeni chronionej murem dało człowiekowi więcej korzyści czy szkody?

Ciekawe opowieści o murach od najdawniejszych czasów po współczesność. Mnie zainteresowały opowieści o Linii Maginota, skutkach porzucenia przez Gorbaczowa doktryny Breżniewa (szczególnie doktryna ograniczonej suwerenności) i ucieczce wschodnioniemieckich wczasowiczów z Węgier, o Murze Berlińskim… Myślę, że moja satysfakcja z lektury byłaby większa, gdyby znalazło się tu choćby wspomnienie o roli wyborów czerwcowych w Polsce…

Słuchając (interpretacja Wojciecha Chorążego) o wpływie murów na rozwój cywilizacji, myśli czytelnika kierowane są również w stronę budowania murów psychologicznych. Tych wokół siebie również. Jedyny minus książki, to zbyt wyraźna teza. Wolałabym, aby czytelnik sam odpowiedział sobie na pojawiające się pytania.

"Wynalezienie murów postawiło ludzkość na rozwidleniu dróg. Jedna z nich prowadziła do skłonnej do rozczulań poezji, druga do mrukliwego militaryzmu. Ta pierwsza droga przy okazji wiodła także do wielu innych rzeczy – nauki, matematyki, teatru, sztuki – podczas gdy druga okazała się ślepą uliczką, która zmieniła wszystkich mężczyzn w żołnierzy, a całą pracą obarczyła kobiety."

Prawdopodobnie, gdybym zaczęła was przekonywać o wspaniałości starożytnych murów i ich ogromnym znaczeniu w dawnym świecie, nabralibyście wątpliwości. Bo przecież jak zwykła budowla z kamienia lub gliny, która ani trochę nie oddziałuje na ludzką wyobraźnię, mogłaby mieć tak ogromny wpływ na środowisko, w którym dziś żyjemy? Jak te pełniące jedynie funkcję obronną, obszerne kształty bez wyrazu, mogły stać się tematem ponad trzystustronicowego opracowania? Cóż, trzeba przyznać, że wczytując się w zawartość prostej w odbiorze książki Davida Frye'a podziw miesza się z niedowierzaniem, a mury nabierają zupełnie innego znaczenia.

Autor zabiera nas w zaskakującą podróż przez wehikuł czasu – docieramy do Mezopotamii, Aten, Sparty, Chin, a nawet do Berlina! Wszystkie te miejsca łączy to samo.. piękne krajobrazy i solidne lub mniej konstrukcje. Ale dlaczego tyle szumu wokół tych murów?
David Frye zasypuje nas ciekawostkami. Dowiadujemy się, że mury w dawnych czasach stawiono, by chronić społeczeństwo przed atakami barbarzyńców. Gdy nadchodziło zagrożenie – powstawał mur, nie powinno być...