Nauka skorumpowana? O nieczystych związkach nauki i biznesu

Przypadek koreańskiego pioniera klonowania terapeutycznego, Woo-Suk Hwanga, który fałszował wyniki swoich badań, zwrócił uwagę opinii publicznej na zagadnienie czystości reguł uprawiania nauki. Korupcja, plagiat, konflikt interesów, fałszerstwo, rozrzutność i nepotyzm to częste zarzuty stawiane dzisiaj środowiskom naukowym. Coraz mniej przejrzysty staje się także problem finansowania badań naukowych. Uniwersytety coraz odważniej wchodzą w kooperację z biznesem, zaś naukowcy, postrzegani dotychczas jako niezależni eksperci, upodabniają się do inwestorów i przemysłowców czerpiących zyski ze swoich odkryć i wynalazków. Proces ten, który brytyjski socjolog John Ziman określił mianem kapitalizmu postakademickiego, prowadzi do komercjalizacji całych sfer nauki. Ze szlachetnego zajęcia dla pasjonatów, poszukujących prawdy na pożytek społeczny, nauka szybko przekształca się w przedmiot aktywności biznesowej prowadzącej do wymiernych korzyści, a prawda naukowa przegrywa z takimi pojęciami, jak przewaga rynkowa lub cena akcji sponsora badań albo partnera w biznesie. Na końcu tego procesu stać może tylko zupełna utrata społecznego zaufania do nauki i jej etyczny upadek. Kondycję współczesnej nauki, w szczególności nauk biochemicznych, których problemy te dotyczą w najwyższej mierze, bada i opisuje w swojej książce Sheldon Krimsky, filozof, profesor Uniwersytetu Tuftsa i doradca prezydenta Goerge'a W. Busha do spraw etycznych problemów w medycynie. Jego książka zrodziła się z rozważań nad oderwaniem współczesnej nauki od etycznych korzeni. Jest ona znaczącym głosem w dyskusji na temat stanu dzisiejszej nauki oraz prawdziwą kopalnią informacji o nieczystych związkach nauki i biznesu.