O niedźwiedziu królewiczu

Bajka "O niedźwiedziu królewiczu" należy do gatunku bajek magicznych o sprawach nadprzyrodzonych i realizuje wątek T 708 "Syn potwór" (wg J. Krzyżanowski, "Polska bajka ludowa w układzie systematycznym"). Syn królewny - niedźwiedź reprezentuje nadludzki świat nadludzki, świata sacrum, między innymi dlatego, że został w nadzwyczajny sposób poczęty wskutek spożycia tajemniczych tabletek, zdobytych w złych zamiarach przez matkę zazdrosną o urodę własnej córki. Niedźwiedzia nikt nie może zabić, rozumie on ludzką mową, jest obyty w świecie ludzki. I bardzo kocha swoją matkę - dla niej gotów jest zrobić wszystko. Dlatego, wykazując się sprytem, zapobiegliwością i cierpliwością, żywi matkę i ubiera, a ostatecznie doprowadza do jej ożenku z pięknym i dobrym królewiczem. Ściąga też karę na złego króla - swego dziadka i przejmuje jego królestwo. Cudownie przemienia się w końcu w człowieka po trzykrotnym przecięciu mieczem. Jego powrót do ludzkiej postaci oznacza szczęśliwe przywrócenie porządku i harmonii w świecie. Prezentowany wariant bajki, został zanotowany przez Oskara Kolberga w Morownicy (dziś gm. Śmigiel, pow. kościański, woj. wielkopolskie) i opublikowany w Dziełach wszystkich, t. 14, Wielkie Księstwo Poznańskie, część VI, Wrocław 1982, pierwodruk: Kraków 1881, s. 115--118) Bajkę tę czyta Anna Chuda (ur. w 1946 r., zamieszkała w miejscowości Posadowo, gm. Krobia, pow. gostyński, woj. wielkopolskie) w gwarze subregionu Biskupizna w Wielkopolsce. Nagranie to zostało wykorzystane w filmie "O niedźwiedziu królewiczu", zrealizowanym w ramach projektu "Tabor Wielkopolski 2015 - Akcja Taniec Teatr Tradycja". Spisała i skomentowała Katarzyna Smyk.