Powołanie człowieka

Odchodził Fichte z Jeny z opracowanym już w szczegółach systemem filozoficznym, którego szczyt stanowiło przeświadczenie o tożsamości bóstwa z porządkiem moralnym we wszechświecie. Te zdobycze skłoniły Fichtego po przyjeździe do Berlina (1799) do rzucenia okiem wstecz i do ujęcia swej filozofii- wiary w całokształt. Owocem tego dążenia było dziełko Powołanie człowieka (Die Bestimmung des Menschen, 1800). Po tym dziełku, które zamyka pierwszą epokę działalności Fichtego i zarazem rozpoczyna drugą, wydał Fichte przeważnie tylko wyjaśnienia oraz przyczynki do nieistotnych zresztą reform swej filozofii - poza tym jednak w myśl swych przekonań przeszedł bardziej do czynnego życia. Najpotężniejsze też znaczenie jego pism z drugiej epoki polega nie na doskonaleniu myśli, lecz na wzywaniu do czynu, przeobrażającego świat w kierunku wielkich nakazów moralnych, podnoszonych do stopnia religii jedynie godnej dzisiejszego świadomego człowieka. (wstęp tłumacza)