Antologia Rzeczowy świadek jest summą doświadczeń praktyczno-teoretycznych Kolektywu Kuratorskiego, nieformalnej wspólnoty akademickiej powołanej w 2015 roku przy Ośrodku Badań nad Kulturami Pamięci UJ.
Publikacja przynosi rewizję kluczowej figury dyskursu pamięciologicznego – świadka. Stawiając pytanie o to, czy i na ile obiekty materialne (miejsca, przedmioty, rośliny) są w stanie świadczyć o dokonanej przemocy, grupa badaczy i badaczek krakowskich proponuje w istocie gruntowne przemyślenie obecności i swoistego życia rzeczy w kontekście wywołanych przez człowieka konfliktów wojennych i katastrof ekologicznych. Dzięki połączeniu koncepcji materialnego świadka z ideą dowodu rzeczowego autorzy uzyskują efekt oderwania przedmiotu od osoby ludzkiej i wyodrębnienia swoistej autonomii rzeczy, miejsca, krajobrazu.