Prezentowany tom jest efektem prowadzonych przez IPN badań nad działalnością resortu bezpieczeństwa w latach 1944?1956. W osiemnastu artykułach przedstawiono pierwsze lata działalności UB, zwłaszcza problemy związane z doborem kadr, wrogim stosunkiem społeczeństwa do władz komunistycznych oraz pełną zależnością resortu od sowieckich mocodawców. Omówiono także działania wymierzone w polityczną i zbrojną opozycję, m.in. największe prowokacje MBP skierowane przeciw WiN i podziemiu ukraińskiemu (operacje ?Cezary? i ?C-1?). Po raz pierwszy odsłonięto też kulisy działalności jednego z pepeerowskich ?szwadronów śmierci?, likwidującego na Mazowszu żołnierzy podziemia i działaczy PSL. Całość dopełniają teksty ukazujące prowokacyjne metody pracy śledczej, których symbolem może być działalność X Departamentu MBP. ?Zwyczajny? resort nie jest wprawdzie próbą całościowego opisu funkcjonowania aparatu bezpieczeństwa, jednak dzięki wielości poruszonych wątków stanowi dobry punkt wyjścia do dyskusji o jego roli w ugruntowywaniu systemu komunistycznego w Polsce.