W kraju Putina. Życie w prawdziwej Rosji recenzja

Autorka Anne Garrels przez wiele lat była korespondentką dla amerykańskiej publicznej rozgłośni radiowej NPR. W 2003 r. została uhonorowana nagrodą Courage in Journalism przyznawaną przez International Women’s Media Foundation oraz nagrodą George’a Polka w kategorii reportaż radiowy.
Autorka obrała za cel ukazanie Rosji po upadku ZSRR, tej za Jelcyna, i tej za Putina. Pokazała za i przeciw, zalety i wady. Na pewno nie jest to książka z góry obranymi wnioskami. Autorka przez wiele lat poznawała ludzi, pomieszkiwała tam, rozmawiała z nimi, próbowała ich zrozumieć. Dzięki temu powstała naprawdę obiektywna książka. Opisała ludzi i świat Czelabińska, gdzie kilka lat temu upadł meteoryt i całe youtube żyło filmikami z tego niecodziennego zjawiska. Okazuje się, że teren ten jest symbolem Rosji: kiedyś podbity przez Rosję, a jej rdzenni mieszkańcy ujarzmieni, w czasach stalinowskich był miejscem czystek, w czasie wyścigu zbrojeń - poligonem jądrowym, w czasie po upadku ZSRR - miejscem, gdzie najpóźniej doszły zmiany, miejscem ubogim, miejscem przestępczości, w którym przyjście Putina naprawdę poprawiło byt ludziom, a od czasów embargo handlowego - miejscem, gdzie widać wstrzymanie gotówki z Zachodu.

Autorka podzieliła książkę na 18 rozdziałów, takich jak: Chaos, Stabilizacja, Tożsamość, Rosyjska rodzina, Żywot geja, Lekarze, Wierzący, Narkomani, Biegły sądowy, Wolność słowa, Nuklearny koszmar itd.

Rozmówcami dziennikarki są zwykli ludzie. Często opisuje ona osoby przedsiębiorcze, które szukają czegoś w życiu, które walczą z systemem albo o rodzinę, albo którzy swoje w życiu przeszli. Wypowiadają się zwolennicy Putina i jego krytycy oraz osoby obojętne. Wygląda na to, że Rosja nie jest krajem jednoznacznym, bo z jednej strony życie wielu rozmówców pokazało, że lata panowania Jelcyna oznaczały dla zwykłych Rosjan brak pensji, ubóstwo, strach przed przestępczością czy ogromne zróżnicowanie społeczne. Putin wyrównał pewne sprawy, np. za jego panowania ludzie zaczęli dostawać pensje, wytworzyła się klasa średnia. Ale jak z kolei autorka 'pogmerała' głębiej w tej pozornej stabilizacji rosyjskiej, okazuje się, że na każdym polu życia normalnych ludzi: szkolnictwie, służbie zdrowia, sądownictwie, polu religijnym panuje łapówkarstwo nie do ogarnięcia, niesprawiedliwość i ciągłe niedobory wszystkiego. Zarazem wiele osób jest bardzo zdeterminowanych do walki o własną godność, nawet za cenę więzienia i reperkusji politycznych i gróźb. W zasadzie wszędzie są jakieś braki i wszystko jest zamiatane pod dywan. Ludzie są indoktrynowani i spajani albo wspólnym wrogiem, albo wspólną sprawą.
Byłam przerażona opisami tortur w więzieniach, skalą łapówkarstwa, ale i tym, że lekarz w Rosji tak mało zarabia, czy tym, że w szkołach za wszystko trzeba płacić. Przerażający jest rozdział o tych skażeniach nuklearnych i o krzywdzie wielu ludzi.
Zarazem autorce udało się pokazać Rosjan w dobrym świetle, jako ludzi wytrwałych, dzielnych, rodzinnych i pełnych hartu ducha i nowoczesnych. Kobiety w tej książce walczą o siebie, lubią się ubrać i chcą pracować. Mężczyźni pokonują swoje przeciwności losu i prowadzą firmy, fundacje itd.
Co ważne, książka jest aktualna, bo pokazuje ostatnie wydarzenia w Rosji, czyli zmianę polityki zagranicznej, trudną sprawę Ukrainy, embargo handlowe i jego skutki oraz zacieśniającą się współpracę z Chinami, bo było dla mnie bardzo ciekawe.

Książka jest naprawdę warta przeczytania i ciekawa oraz napisana bardzo przystępnie.