/0657477d685f2f605f1628f88cbf3ade/n/maria-dabrowska)
Maria Dąbrowska z d. Szumska – polska powieściopisarka, eseistka, dramatopisarka, tłumaczka dzieł literatury duńskiej, angielskiej i rosyjskiej. Jedna z ważniejszych polskich powieściopisarek XX wieku, autorka tetralogii powieściowej Noce i dnie (1931–1934), za którą była nominowana do Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1939, 1957, 1959, 1960 i 1965.
Maria Dąbrowska pochodziła ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Była córką Józefa Szumskiego i Ludomiry z Gałczyńskich. Wychowała się w dworze w Russowie pod Kaliszem (od 1971 Oddział Literacki Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej w Kaliszu). W latach 1901–1904 uczyła się na pensji Heleny Semadeniowej w Kaliszu, przy ul. Babinej 2. W latach 1907–1914 studiowała na uniwersytetach w Szwajcarii (Lozanna) i Belgii (Bruksela) nauki przyrodnicze, ekonomię i socjologię.
Maria Dąbrowska pochodziła ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Była córką Józefa Szumskiego i Ludomiry z Gałczyńskich. Wychowała się w dworze w Russowie pod Kaliszem (od 1971 Oddział Literacki Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej w Kaliszu). W latach 1901–1904 uczyła się na pensji Heleny Semadeniowej w Kaliszu, przy ul. Babinej 2. W latach 1907–1914 studiowała na uniwersytetach w Szwajcarii (Lozanna) i Belgii (Bruksela) nauki przyrodnicze, ekonomię i socjologię.
W czasie studiów związała się z nurtami niepodległościowymi. Była zwolenniczką poglądów Edwarda Abramowskiego, jego idei spółdzielczości. Członkini Rady Ligi Kobiet Polskich Pogotowia Wojennego. Wyszła za mąż za Mariana Dąbrowskiego, działacza socjalistycznego poznanego za granicą, zaprzyjaźnionego z Józefem Piłsudskim. Ponieważ uważali swój związek za nowoczesny, nie rościli sobie prawa do wyłączności, w związku z czym w 1916 nawiązała kilkumiesięczny romans z Henrykiem Szczyglińskim. Po śmierci męża w 1925 towarzyszem życia Dąbrowskiej został na wiele lat, aż do swej śmierci w 1952, Stanisław Stempowski, dawny ziemianin, bibliotekarz, wolnomularz, z którym żyła w nieformalnym związku.
W okresie tym przez pewien czas pracowała w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych, jednocześnie angażując się w twórczość publicystyczną. Od 1917 mieszkała w trzypokojowym mieszkaniu nr 31 na drugim piętrze trzypiętrowej oficyny kamienicy przy ul. Polnej 40 (w 1984 otwarto tam Muzeum Marii Dąbrowskiej, oddział stołecznego Muzeum Literatury). Podczas okupacji niemieckiej przebywała głównie w Warszawie. 2 października 1944 wyszła z miasta wraz z ludnością cywilną i trafiła do obozu w Pruszkowie[8]. Wróciła do Warszawy 3 lutego 1945. Pomimo umieszczonej na drzwiach kartki z prośbą o uszanowanie jej dorobku literackiego jej mieszkanie zostało splądrowane.
Po śmierci Stempowskiego (1952) zamieszkała w 1954 w al. Niepodległości 163 m. 8 razem z poznaną podczas wojny pisarką, mieszkającą od 1945 we Wrocławiu, Anną Kowalską (w latach wojny połączyło je głębokie uczucie). W ostatnich latach życia mieszkała we własnym domu w Komorowie pod Warszawą (świadectwo o tym okresie życia pisarki dała po latach jej ówczesna gosposia, Melania Andruszkiewicz), gdzie obecnie znajduje się biblioteka jej imienia.
Była członkinią Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu w 1958.
Zmarła wieczorem 19 maja 1965 w lecznicy przy ul. Emilii Plater 18 w Warszawie. Trumnę ze zwłokami wystawiono w Sali Kolumnowej pałacu Prymasowskiego (przedwojennej siedzibie Ministerstwa Rolnictwa i Reform Rolnych. W testamencie poprosiła o katolicki pogrzeb oraz pochowanie razem z matką i poległą w powstaniu warszawskim siostrą. Jej druga prośba nie została spełniona. 22 maja 1965, po mszy żałobnej w katedrze św. Jana, spoczęła na cmentarzu Powązkowskim (Aleja Zasłużonych-1-139,140,141).
/146bb073a55e18e51141ae3c537680aa/n/listy-tom-2-1954-1958)
/c4b76a46341ec61aa423674391075eb7/n/listy-tom-3-1959-1965)
/59d2b95deb792cfe933497ded602ad2b/n/niels-lyhne)
/08c95c4d23bff43f90e0086e22f1a5c4/n/opowiadania-i-opowiesci-wybor)
/00f39660935250cc4c12f788e3c0ce2f/n/pamietniki-mlodziezy-wiejskiej-1918-1939)
/f96e23ec45c1abfc1b4e1b0206429b64/n/pielgrzymka-do-warszawy-najdalsza-droga-nocne-spotkanie-tu-zaszla-zmiana)
/d73099a888a505b88910cf410f9872e7/n/roze-cecylie-florentyny)
/fe8ebd12-1ba6-41ad-bc8d-ad371a853681/n/trzecia-jesien-na-wsi-wesele)
/9e016a0a-a707-4355-afce-257c4b18f5b8/n/wybor-opowiadan)
/02987c6e7f651ae606e4f15ecb274bf8/n/czyste-serca)
/e3b32115-0d32-4616-b2e3-0773cabc1e47/n/dzieci-ojczyzny)
/8f6e8181-5199-48b5-a7b2-4fe23aed2a68/n/dziennik-samuela-pepysa-tom-2)
/55916bd9ca4966759fcb6ed83d8ebaa7/n/dzien-na-wsi-i-inne-opowiadania)
/o-496127/n/listy-t-1-3)
/7793688156004f5682590477ae6b3c14/n/listy-tom-2-1931-1944)
/o-9788378653271/n/poezja-domu-oblicza-rodziny-w-wierszach-teresy-ferenc-zbigniewa-jankowskiego-anny-janko-i-mileny-wieczorek)
/o-1270010/n/przygody-czlowieka-myslacego)
/o-1004499/n/rozdroze)
/o-75855/n/usmiech-dziecinstwa)
/51e6619ce67d96e7969bb5d4f27d7d48/n/wilczeta-z-czarnego-podworza)
/28287e41b0ea9ba14ad501f0a9a7aade/n/znaki-zycia)
![Noce i dnie [t. 4]](https://cdn.nakanapie.pl/60jLVYid3TZ9CDH5YGImRRmkO9A=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/8e3cb0f3-8c42-49a1-8fab-d5c5fcaeadec/n/noce-i-dnie-t-4)
![Noce i dnie [t. 2]](https://cdn.nakanapie.pl/RQjD1UlOkoEWQgm902u7Q0g8nAw=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/8e485639-44d5-41ba-8fa3-1ce1e1d706f8/n/noce-i-dnie-t-2)
![Noce i dnie [t. 3]](https://cdn.nakanapie.pl/V6F4RIorqGl9H-n0CZGaH9FAPDs=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/368f2dcf-cbb9-4c61-881b-6eee72dff3ec/n/noce-i-dnie-t-3)
![Noce i dnie [t. 1]](https://cdn.nakanapie.pl/jm6hdZzNVqyRFRJZ0HJDG4sdWT0=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/b8828c1e-84ee-48b7-9fec-a9f56301afe7/n/noce-i-dnie-t-1)
/cd51b230-d0b9-40f9-8c9a-6a43e50c7f34/n/wybor-wierszy)
/742c5c2fa611e48644ae3f6faaec70aa/n/poezje-wybrane)
/e38c05b7-66b5-425c-8f4a-810637f42f83/n/gramatyka-milosci-i-inne-opowiadania)
/099104b3-06d2-445d-ae34-2e7430c1f326/n/wichrowe-wzgorza)
/403be847-ad04-4947-96ef-ed936354b25c/n/poddany)
/da598cee-0d54-4ace-92c6-74b8b5742bf3/n/zbrodnia-iwana-belina-i-inne-utwory)
/583ac910540b4cc28c02dd5ee44e469d/n/noce-i-dnie-tom-1-barbara-i-bogumil)
![Noce i dnie [t. 1-2]](https://cdn.nakanapie.pl/Y-XXGaLSxMypDkbmgW5czHM-oIE=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/e6eee97e-9a15-4e80-8f75-dc2bc4751804/n/noce-i-dnie-t-1-2)
![Noce i dnie [t. 3-4]](https://cdn.nakanapie.pl/O_SfChIyMF4RfHPLE5YHs-YZTKg=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/o-1137986/n/noce-i-dnie-t-3-4)
![Noce i dnie [t. 2]](https://cdn.nakanapie.pl/iEuZ9FmXtpdjjLuzekRdQSkURBY=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/91bba39ebcd868dd1dae2d0a5cd88dff/n/noce-i-dnie-t-2)
![Noce i dnie [t. 3]](https://cdn.nakanapie.pl/Qjk8d3qwml_oIpMeODyYM4rMDiE=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/27799c9b-c930-4f0c-b114-5ebe4ffe4a47/n/noce-i-dnie-t-3)
![Noce i dnie [t. 4]](https://cdn.nakanapie.pl/xxIddUn3ZTnXott3GdkmvO4ThAQ=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/91453e9a-1694-4610-a042-eee2bbb01a1a/n/noce-i-dnie-t-4)
![Noce i dnie [t. 5]](https://cdn.nakanapie.pl/03vGEIeCo6zdkmoT1XZ-p9dcBqQ=/fit-in/120x180/filters:format(jpeg)/3bd4a751-5496-4d67-80fa-0966b0cd73a1/n/noce-i-dnie-t-5)
/0657477d685f2f605f1628f88cbf3ade/n/maria-dabrowska "Maria Dąbrowska")
/0657477d685f2f605f1628f88cbf3ade/n/maria-dabrowska "Maria Dąbrowska")
