Cioran, czyli ostatni człowiek

Witalista, pesymista, sceptyk, ironista, Cioran, niezmiennie fundujący myśl na osobistym doświadczeniu, odbywa egzystencjalną wędrówkę ku mądrości. Zainspirowany buddyzmem, ale krytyczny wobec możliwości sprostania jego postulatom przez człowieka Zachodu, chętniej czerpie z tradycji gnostyckiej.

Widząc temporalny świat jako upadły, a człowieka jako istotę cierpiącą, esencjalnie zwróconą ku porażce, rekomenduje rezygnację, melancholię, samotność i rozpacz jako adekwatne odpowiedzi na transcendentalne skazanie. Zarazem, przeniknięty tęsknotą za rajem, w muzyce i pisarskim stylu odnajduje sposoby ocalenia przed nihilizmem. Ostatecznie zdobyczą mądrości jest dlań konstatacja rozdarcia człowieka w jego stosunkach z czasem. Rudymentarnym złem jest upadek w czas, ale próby jego przezwyciężenia, znaczone wysiłkami dystyngowanej świadomości, wikłają człowieka w alternatywną katastrofę – wypadnięcie z czasu. Nie oznacza już ono po prostu udręczającego dla ducha rzucenia w marność świata rzeczy, ale dezintegrujące jednostkę, skłonną teraz opłakiwać swój awantaż, spotkanie z nicością.

Krzysztof Matuszewski

Wydanie 1