Studium ukazuje wpływ zainteresowań naukowych pisarza na powstanie Hobbita, ujawnia także, jak ten sam profesjonalizm dopomógł stworzyć Władcę Pierścieni. Ta najsłynniejsza powieść omawiana jest jako mapa lingwistyczna i kulturowa, jak skomplikowana sieć opowieści i wreszcie jako połączenie mitu i poezji.
Autor pokazuje również, jaką rolę odegrał Silmarillion i późniejsze utwory w kreacji mitycznego świata, a także drobiazgowo śledzi twórcze i techniczne procesy, które doprowadziły do powstania Śródziemia.
Shippey w swej pracy polemizuje z wieloma podstawowymi założeniami ortodoksyjnej krytyki i proponuje nowe podejście do twórczości Tolkiena.