Dziennik Anne Frank

 „Dziennik Anne Frank” Ariego Folmana i Davida Polonsky'ego to graficzna wersja znanego na całym świecie „Dziennika”  zmarłej w 1945 roku w obozie Bergen-Belsen 16-letniej wówczas Anne Frank.  Z całej rodziny przy życiu pozostał tylko jej ojciec Otto Frank. Cudem ocalony pamiętnik został wydany po raz pierwszy w roku 1947. Od tamtej pory został przetłumaczony na 70 języków i niezmiennie cieszy się olbrzymią popularnością. Nic w tym dziwnego – to literatura niezwykła, bowiem realia II wojny światowej i zagłady żydowskiej w oczach kilkunastoletniej, utalentowanej dziewczyny to perspektywa, która nikogo nie pozostawi obojętnym...

Frank ukazuje codzienność w czasach horroru, udowadniając, że życie jest możliwe nawet w sytuacji najbardziej dramatycznej, a o człowieczeństwie decyduje przede wszystkim własny stosunek do drugiego człowieka. Na podstawie Dziennika napisano sztuki teatralne, nakręcono filmy dokumentalne, musicale, napisano prace naukowe. Na trwale wpisał się nie tylko w historię literatury, ale w całokształt kultury XX wieku. Nawiązania do tekstu Frank znalazły się nawet w produkcjach popkulturowych, takich jak choćby film Syreny, gdzie jedna z głównych bohaterek odgrywana przez Christinę Ricci na pytanie, czego  w życiu najbardziej żałuje, odpowiada: „Żałuję, że nie poznałam Anne Frank” (I wish I’d known Anne Frank).

Nic więc dziwnego, że książka doczekała się wersji komiksowej. W roku 2017 światło dzienne ujrzało dzieło niezwykłe tak literacko, jak i graficznie. Czytelnik dostaje do ręki ponadczasową opowieść o życiu młodej dziewczyny stojącej w obliczu największego zagrożenia, przed jakim może stanąć człowiek, która stara się żyć tak jak dotychczas, snując marzenia o przyszłości, kochając, nienawidząc, ironizując i żartując tak z siebie, jak i swoich najbliższych. Folman i Polonsky po raz kolejny udowadniają, że w duecie tworzą dzieła o nieprawdopodobnej sile wyrazu i nośności. Stworzony przez nich Walc z Baszirem (2009) otrzymał Złoty Glob i nominację do Oskara, a Kongres (2013) Folmana oparty na Kongresie Futurologicznym Stanisława Lema nagrodzono m.in. Europejską Nagrodą Filmową w kategorii Najlepszy Film Animowany. W The Graphic Diary Folman błyskotliwie połączył oryginalny tekst z fikcyjnymi dialogami, a David Polonsky zdecydowaną kreską i wyraźną kolorystyką zilustrował rzeczywistość funkcjonującą niejako „poza” czy też „ponad” tekstem. Rysownik dopowiada to, co w tekście niewypowiedziane, precyzuje lub odwrotnie – alegoryzuje, zamienia w żart, a czasem nadpisuje dramatyzm… Obaj artyści starali się podkreślić poczucie humoru Frank, jej umiejętność spojrzenia w głąb drugiego człowieka i nietuzinkową interpretację sytuacji, w jakiej się znalazła kilkunastoletnia dziewczyna.   

Kiedy  w 1944 roku Anne pisała: „ …czy zostanę jeszcze kiedyś dziennikarką i pisarką? Mam nadzieję, że tak, o, mam taką nadzieję, bo pisząc, mogę wszystko utrwalić, moje myśli, ideały i fantazje” nie wiedziała, jak wielki wpływ będą miały prowadzone przez nią zapiski na kulturę w latach po wojnie, że staną się inspiracją dla całych pokoleń czytelników, a ona sama okaże się postacią na trwale wpisaną w historię literatury Holocaustu, więcej – kultury XX wieku...

PREMIERA: czerwiec 2019