Historia pięknej kobiety. Opowieść o Teofili z Morawskich Radziwiłłowej.

„Historia pięknej kobiety” to opowieść przenosząca nas w niespokojne, ale i barwne czasy wojen napoleońskich, Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego. Autorka, kreśląc biografię Teofili z Morawskich Radziwiłłowej, czerpie z bogatych materiałów źródłowych, głównie zaś z prywatnej korespondencji Radziwiłłów, Morawskich i innych postaci ówczesnego świata oraz z pamiętników z epoki. Bogactwo historycznego materiału, interesujące charakterystyki osób kształtujących dziewiętnastowieczną rzeczywistość bądź z zaangażowaniem uczestniczących w dziejowych wydarzeniach (car Aleksander, wielki książę Konstanty, Hieronim Bonaparte, książę Poniatowski, Artur Potocki, Dominik Radziwiłł – ostatni ordynat) sprawiają, że książka zyskuje rangę historycznego opracowania. Wartka narracja, lekki styl, barwne opisy salonowego życia i obyczajów, przytaczane anegdoty nadają jej cechy błyskotliwej powieści obyczajowej. Bardzo interesująca jest postać głównej bohaterki, kobiety oryginalnej, wyprzedzającej swoją epokę sposobem bycia i postępowania: „[…] Teofila była typem kobiety niezależnej, pełnej temperamentu, nieco rubasznej i swobodnej w zachowaniu. To nie był wzór damy, a raczej kresowej amazonki […]. Strzelała celnie z pistoletu, chodziła na polowania, jeździła konno jak mało który mężczyzna, powoziła sama czterema końmi, paliła fajkę, grała namiętnie w karty […]. Teofila wymykała się jednoznacznej ocenie. Podobnie jak jej babka, gustowała w typowo „męskich” przyjemnościach, a fajkę zaczęła palić znacznie wcześniej, zanim ekscentryczna George Sand odważyła się zapalić w Paryżu cygaro…”.