Ksiądz Juliusz

Tematem powieści jest powołanie księdza histeryka, stale buntującego się przeciw Kościołowi i przeciw nieprzyjaznemu i uciskającemu człowieka społeczeństwu. Ksiądz Juliusz jest nieustannie rozdarty między potrzebami cielesnymi a zobowiązaniami jakie powziął powierzając swoje życie sutannie. Na miejsce akcji powieści Mirbeau wybrał małe miasteczko w Normandii, w regionie Le Perche, miasteczko zainspirowane Rémalard, gdzie pisarz spędził dzieciństwo. Każdy żyje tu pod bacznym okiem sąsiadów, a pragnienia ciała i ducha są boleśnie i nieudolnie tłumione. Fabuła powieść charakteryzuje się nieciągłością czasową: urwana jest w dwóch miejscach przez długie powroty do przeszłości i zawiera okres sześciu lat „wycięty” z historii, co stanowi swoistą zagadkę i prowokuje wiele pytań mieszkańców miasteczka, jak i czytelnika, który, nawet po przeczytaniu powieści, nie znajduje na nie odpowiedzi. Jego ciekawość pozostaje niezaspokojona.

Zakończenie powieści, w formie pośmiertnej farsy księdza Juliusza, stanowi odczytanie jego testamentu, w którym wszystkie swoje dobra zapisuje temu księdzu parafii, który jako pierwszy porzuci stan duchowny! Po nim następuje spalenie jego tajemniczej walizki wypchanej książkami i zdjęciami pornograficznymi, które świadczą o frustracjach seksualnych księdza, i które symbolizują pragnienia nieświadomie i nieudolnie tłumione przez człowieka.

Pierwsze wydanie francuskie 1888 rok, polskie - 1906.