Lwów – Jezierna. Kampania kozacko-moskiewska roku 1655

Rok 1648 we wszystkich aspektach stał się zwrotnym punktem w dziejach Rzeczypospolitej. Ten rok był zwiastunem powolnego, choć nieuchronnego, jej upadku. W ciągu najbliższych dwudziestu lat państwo polsko-litewskie prowadziło ciągłe, wyniszczające wojny, które doprowadziły je niemal na skraj rozpadu. Powstanie Bohdana Chmielnickiego, potop szwedzki, trzynastoletnia wojna rosyjsko-polska – wszystkie te konflikty zbrojne zawsze cieszyły się nieustanną uwagą polskich i zagranicznych historyków. Jednak niektóre aspekty tych wydarzeń nadal stanowią „białe plamy”, pełne są historycznych mitów i sprzeczności. Jedną z tych „białych plam” stanowi wspólna kampania wojsk kozacko-moskiewskich przeprowadzona na Ukrainie w drugiej połowie 1655 roku. Kampania militarna, której poświęcona jest ta książka, nie jest dobrze znana polskiemu czytelnikowi i nie wzbudziła w XX i początkach XXI wieku dużego zainteresowania wśród historyków.
Niemal równocześnie z początkiem wyprawy kozacko-moskiewskiej na Lwów Szwedzi pod wodzą swego wojowniczego monarchy najechali Rzeczpospolitą, która prawie wszystkie swoje siły rzuciła do walki z Karolem X Gustawem, a więc naturalne wydaje się, że współcześni całą uwagę skupili właśnie na tych tragicznych wydarzeniach. Zdecydowana większość ówczesnych notatek, listów, kronik, diariuszy, pamiętników i wspomnień, które są najbardziej wiarygodnymi źródłami do pierwszego okresu powstania Bohdana Chmielnickiego, teraz skupiła się na opisywaniu szczegółów potopu szwedzkiego. Informacje o kampanii Kozaków i Moskwicinów na Ukrainie są obecne w tych tekstach tylko marginalnie...