Melville w kontekstach

Impulsem do napisania tej książki było nieco zaskakujące odkrycie, wynikłe z bibliograficznej kwerendy. O ile literaturoznawstwo światowe (amerykańskie, zachodnioeuropejskie, australijskie, a nawet dalekowschodnie) owocuje już od lat dwudziestych ubiegłego wieku książkami poświęconymi twórczości i biografii Hermana Melville?a ? dziewiętnastowiecznego twórcy o elementarnym dla kultury Zachodu znaczeniu ? w Polsce nie powstało do tej pory poważniejsze opracowanie na jego temat. Mimo że kilka dzieł autora Moby Dicka znanych jest w naszym kraju od ponad stu lat, nie powstała jeszcze melvillistyczna monografia podejmująca fenomen jego twórczości, nie ukazała się poważna biografia pisarza, nie powstał nawet projekt dokonania przekładów wszystkich jego dzieł. Wyjaśnienie czy komentowanie takiego stanu rzeczy ? choć z pewnością byłoby zadaniem interesującym ? nie jest jednak moim celem. Pisząc tę pracę, żywiłem nadzieję, że zaproponowany tu ogląd może dostarczyć inspiracji badawczych ? i w ten sposób przyczynić się do uzupełnienia wyraźnej luki w rodzimej bibliografii naukowej. Niniejsze Prolegomena z założenia pełnią więc wobec nauki rolę służebną. Książka ta bowiem, ilustrując mój własny pogląd na twórczość Hermana Melville?a, zbiera i przedstawia informacje zaczerpnięte z badań wielu innych melvillistów ? literaturoznawców, biografów, historyków, których prace albo nie są w Polsce znane, albo znane są jedynie wąskiej grupie filologów-amerykanistów. Jednak, poza nielicznymi wyjątkami, nawet oni (jak można wnioskować na podstawie stanu polskich studiów melvillistycznych) rzadko umieszczają twórczość pisarza w centrum swoich zainteresowań.