Autor opisuje, w jaki sposób młodzież wiejska trzech pokoleń: 1864, 1890 i 1910 r. przystosowywała się do życia w społeczeństwie, począwszy od narodzin aż po usamodzielnienie się. Dążenia, aspiracje i postawy młodych przedstawione zostały głównie na podstawie tekstów źródłowych, tj. życiorysów i wspomnień pisanych przez chłopów oraz dokumentów z epoki (gazety i czasopisma).