Zbrodnie totalitarnych reżimów XX wieku rzucają długi cień na naszą epokę. Cała Europa musi dokonać historycznego rachunku sumienia, jeśli powodzeniem ma się zakończyć polityczna integracja kontynentu, na którym doszło do barbarzyństwa. Wszystkie narody, wszystkie państwa i cała europejska społeczność są do tego zobowiązane. Coraz częściej również poza Europą zauważa się, że trudno o pojednanie między narodami i państwami bez właściwego namysłu nad "złą" historią.