Niewidzialny człowiek

Debiutujący w 1952 roku i natychmiast okrzyknięty arcydziełem, Niewidzialny człowiek jest jedną z tych rzadkich powieści, które radykalnie odmieniły oblicze amerykańskiej literatury. Ponieważ Ralph Ellison nie tylko odmalował w niej koszmarną podróż przez granicę rasowej segregacji i w ten sposób przekazał nam niezrównane prawdy na temat natury bigoterii oraz skutków, jakie wywiera na umysły ofiar i prześladowców, ale również ukształtował całkiem nowe rozumienie tego, czym może być powieść.Bezimienny protagonista Ellisona w swej podróży z głębokiego Południa na ulice i piwnice Harlemu, od przerażającej battle royal, w której czarni ludzie sprowadzeni są na poziom walczących zwierząt, do komunistycznych wieców, gdzie wynosi się ich pod niebiosa niczym zdobyczne trofea, wciąga czytelnika w świat równoległy, który wobec naszej rzeczywistości stanowi ostry, ale niekiedy całkiem zabawny komentarz. Pełen nagłych zwrotów akcji, sarkastyczny, opowiedziany głosem, obejmującym cały zasięg amerykańskiego języka, tak czarnych jak białych, jest Niewidzialny człowiek jedną z śmiałych i oryginalnych powieści ubiegłego wieku.Ralph Ellison urodził się w Oklahomie, w latach 1933-1936 odbierał wykształcenie muzyczne w Tuskegee Institute, wtedy to, podczas wizyty w Nowym Jorku, spotkał się z Richardem Wrightem, co doprowadziło go do pierwszych prób pisarskich. Jego recenzje, opowiadania, artykuły i opracowania krytyczne ukazywały się w wielu czasopismach i antologiach o cyrkulacji ogólnokrajowej. Niewidzialny człowiek zdobył National Book Award oraz Russwurm Award. Od 1955 do 1957 roku Ellison był członkiem Amerykańskiej Akademii w Rzymie. Następnie wykładał w Bard College, a w 1961 roku jako Alexander White Vissiting Professor na Uniwersytecie Chicagowskim W roku 1964 wygłosił Gertrude Clark Whittall Lecture w Bibliotece Kongresu oraz Ewing Lecture na Uniwersytecie Kalifornijskim. W 1964 roku przyjęty został w poczet Amerykańskiej Akademii Sztuk Pięknych i Literatury. Od 1970 do 1980 piastował katedrę Albert Schweitzer Professor of Humanities na Uniwersytecie Nowojorskim. Był członkiem założycielem Narodowej Rady Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych, członkiem komisji Carnegiego zajmującej się sprawami telewizji publicznej, członkiem rady nadzorczej John F. Kennedy Center for Performing Arts, członkiem rady nadzorczej Colonial Williamsburg Foundation. Jest także autorem dwóch zbiorów esejów, Shadow and Act i Going to the Territory. Ralph Ellison zmarł w 1994 roku.