Rzeczpospolita wchodząc w wiek XVII jako kraj nadal potężny, nieosłabiony wojnami religijnymi, niepokojami wewnętrznymi i w pełni jeszcze korzystający z koniunktury w handlu zbożem, posiadał niewątpliwie we wschodniej Europie pozycję mocarstwową. Zgoła inaczej przedstawiała się sytuacja, w tym samym czasie, w państwie moskiewskim. Tutaj, po katastrofalnych w skutkach dla kraju rządach Iwana IV Wasylewicza (Groźnego) rozpoczynał się okres wielkiego zamętu – jak to Rosjanie określają „Wielkiej Smuty”. Ciągła walka o władzę pomiędzy rodami bojarskimi, niebezpieczeństwo grożące ze strony sąsiadów, a także liczne klęski naturalne, znacznie przyczyniły się do osłabienia tego kraju. Rządzący Rzeczpospolitą nie omieszkali wykorzystać tej nagłej słabości wschodniego sąsiada do umocnienia swojej granicy poprzez odzyskanie ziem niegdyś utraconych, podjęcia próby obsadzenia tronu moskiewskiego, a także, niejako przy okazji, obłowienia się łatwymi łupami...