Od rytuału do mitu? Teatr śmierci Tadeusza Kantora jako fakt antropologiczny

Książka Od rytuału do mitu? Teatr Śmierci Tadeusza Kantora jako fakt antropologiczny prezentuje teorię rytuału i mitu (rozumianego jako postazapis rytuału) wyeksponowaną przez Kantora w kodzie językowym dzieła sztuki. Ekspozycja ta sprawia, iż Kantorowy Teatr Śmierci jest ujętą w kategoriach estetycznych teorią antropologiczną.


Dwa, centralne dla Teatru Śmierci senase (wraz z ich partyturami): Umarła klasa oraz Wielopole, Wielopole rozpatrywane są w świetle pojęć antropologicznych działania rytualnego (seansu) i jego partyturowej werbalizacji (mitu). Perspektywa ta służy charakterystyce wypracowanego w koncepcji Kantora znaku teatralnego: dwuetapowego procesu estetycznych ekwiwalencji tworzonych przez artystę w celu diagnozy społeczeństwa.

Pani Anna Kapusta odpowiedziała na podstawowe pytanie: jak dzieło sztuki odzwierciedla rzeczywistość społeczną? W jej opisie, teatr Kantora, teatr-znak, który stał się wskaźnikiem społeczeństwa postkomunistycznego, jest znakiem przewidywanej przez eksperymentatora, mającej powstać w „pustej” przestrzeni społecznej struktury rozpadu. Znak stanowi zatem wyrazistą karykaturę elementów normatywnych, tworzących społeczne uniwersum symboliczne. Jest on wizualizacją ogólnego prawa, które mówi: tam, gdzie, struktura społeczna osiąga maksimum rytualizacji, tam też funkcjonować musi, uzasadniający rytuał mit. Dlatego podstawowym zadaniem socjologii sztuki jest opis struktury społecznej w kategoriach estetycznych, czyli estetyzacja życia społecznego.
Z recenzji Prof. dr hab. Marioli Flis