Polityka wzrostu gospodarczego w Polsce i w Unii Europejskiej

Książka jest prezentacją badań przedstawicieli krajowych i zagranicznych ośrod- ków naukowych na temat uwarunkowań wzrostu gospodarczego w Polsce oraz w kra- jach Unii Europejskiej.Stanowi ona kontynuację rozważań na temat mechanizmów i źródeł wzrostu gospodarczego zawartych w publikacji wydawanej w CeDeWu. Na treść tamtej publikacji składają się głównie analizy teoretycznych i empirycznych aspektów szeroko rozumianego wzrostu.Nawiązuje ona do światowej debaty nad skutecznością polityki ekonomicznej,rolą systemu podatkowego,niezależnością banku centralnego,wpływem na wzrost gospodarczy inwestycji zagranicznych oraz procesów integracyjnych. Z kolei, niniejsze opracowanie dotyczy bardziej szczegółowych aspektów,warunku- jących wzrost gospodarczy.Autorzy starają się tu wyodrębnić czynniki kształtujące dłu- gookresową innowacyjność i konkurencyjność polskiej gospodarki,określić rolę pieniądza i czynników finansowych w procesach wzrostu,a także różnorodne zagroże- nia i bariery jakie ograniczają możliwości ekspansji gospodarczej w Polsce i w Unii Eu- ropejskiej.Istotnym problemem dotyczącym procesów wzrostu w kontekście unijnym jest podejmowana w obydwu książkach problematyka skuteczności Strategii Lizbońskiej. Badania nad fenomenem wzrostu gospodarczego – pomimo ich dynamicznego w ostatnich latach rozwoju –nie dostarczają jednoznacznych odpowiedzi,wyjaśniają- cych różnice jakie w tym względzie rysują się chociażby pomiędzy głównymi uczestni- kami gospodarki światowej. Z kolei, analizując gospodarki krajów Unii Europejskiej można zauważyć kształtowanie się tu tzw.europejskiego modelu wzrostu gospodarcze- go, charakteryzującego się wprawdzie dość dużą stabilnością,ale równocześnie niskim tempem,odbiegającym wyraźnie w dół od tempa obserwowanego w najbardziej dy- namicznie rozwijających się krajach świata.W tym kontekście pojawia się pytanie, czy Polska, która zmierza do Unii Gospodarczej i Walutowej, a więc dalszego etapu inte- gracji z gospodarką europejską,może liczyć na korzyści z tej integracji,przekładające się na przyspieszenie wzrostu gospodarczego,czy też powinna raczej poszukiwać dla siebie szansy w prowadzeniu bardziej niezależnej polityki prowzrostowej. Wzrost gospodarczy –pomimo pojawiających się zastrzeżeń co do jego adekwat- ności jako miary rozwoju cywilizacyjnego –wydaje się być wartością samą w sobie, decydującą w dłuższej perspektywie czasowej o miejscu poszczególnych państw oraz ugrupowań integracyjnych w gospodarce światowej,a także światowym układzie po- litycznym. Jak mało która kategoria ekonomiczna ogniskuje w sobie i odzwierciedla wszystkie,zarówno pozytywne,jak i negatywne,tendencje oddziałujące w gospodar- ce i określające jej obecne oraz przyszłe perspektywy.Stąd tak znaczny nacisk na osią- ganie zadowalających wskaźników wzrostu,tak powszechne zainteresowanie postępami na tym polu i tak daleko idące konsekwencje (w tym polityczne)w przypad- ku gdy osiągnięte postępy rozmijają się ze społecznymi oczekiwaniami.