Polskość jako sytuacja

"Polskość" to słowo pomnik, "dostojnie i niebosiężne" - uważa autor. I jakby na przekór pisze książkę bardzo osobistą. Wspominając dzieciństwo, pierwsze lektury, pejzaże i pomniki sztuki, ukazuje, jak tworzy się narodowa tożsamość : polskość jako sytuacja, która określa mieszkańca tego kraju. Autora interesuje forma tej sytuacji. Symbole, wokół których skupia się wspólnota duchowa, owe Miejsca, Księgi, Obrazy, Dźwięki, Smaki i Kolory, a także zmieniający się krajobraz Polski. Profesor Porębski bada źródła naszego sarmackiego poczucia odrębności, pisze o myślowych stereotypach, o permanentnym zagrożeniu i "zagrożeniach" polskości, o ucieczce od niej w "krajową i zagraniczną wieprzowatość".