Pomocnik historyczny nr 5/2017; Jagiellonowie. Fundatorzy Rzeczpospolitej

Dynastia Jagiellonów wygasła 445 lat temu, kiedy w 1572 r. zmarł na zamku w Knyszynie ostatni męski potomek Jagiełły, Zygmunt II August. Wydarzenie, któe dla nikogo nie było zaskoczeniem, pozostawiło, jak podsumował to Paweł Jasienica, "uczucie niesmaku i polityczną pustkę". Siostrę Zygmunta Augusta, Annę, obwołano co prawda królem, tak jak niegdyś Jadwigę, ale nikt poważnie nie brał pod uwagę jej samodzielnego panowania. Brakowało prawa regulującego wybór następcy, zaroiło się od kandydatów do tronu.
Jak silne było przywiązanie szlachty do dynastii, świadczy to, że kilkanaście lat po śmierci Zygmunta II Augusta wybrała na króla jego siostrzeńca - Zygmunta II Wazę, Jagiellona po kądzieli.