Niniejszy tom opisuje proces powstawania i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Lubelszczyźnie w pierwszym roku jego istnienia. Był to okres szczególny dla tego regionu ? ?kiedy Lublin był Warszawą?, jak określała historiografia komunistyczna. Publikowane dokumenty ? rozkazy, instrukcje, zarządzenia MBP i Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Lublinie oraz raporty i sprawozdania jednostek terenowych ? prezentują bezwzględne metody zdobywania władzy przez komunistów i podporządkowania społeczeństwa polskiego, ukazują także kluczową rolę Sowietów w formowaniu ?polskiego? aparatu bezpieczeństwa. Prezentowane w tomie dokumenty przechowywane są w Archiwum Oddziału IPN w Lublinie. Nie były one dotychczas publikowane z pełnym aparatem naukowym. Wyjątkiem jest ?Manifest PKWN?. Mimo tego, że był on wielokrotnie prezentowany w wydawnictwach naukowych, wydaje się celowe zamieszczenie go i w tym tomie. ?Manifest? stanowił podwalinę ?nowych porządków? zaprowadzonych w Polsce przez komunistów, a wybrane przez zespół redakcyjny dokumenty ukazują metody i okoliczności, w jakich wprowadzono w życie zawarte w nim idee. Dokumenty podane zostały w układzie rzeczowo-chronologicznym, w pięciu blokach tematycznych: ? ?Akt założycielski? ? ?Rozkazy personalne? ? ?Akta normatywne? ? ?Sprawozdania i raporty? ? Stenogramy z odpraw? Głównym celem prezentacji tego zbioru dokumentów jest przybliżenie czytelnikowi okoliczności powstawania aparatu represji w Polsce i metod jego działania w pierwszym roku istnienia. Zespół redakcyjny ma nadzieję, że zapełni on kolejną lukę w historiografii i stanie się pomocny w dalszych pogłębionych badaniach nad powojenną historią Polski.